________________ બંને એકમેકન બને માટે ઘર્ષણ થાય. માટે નિરંતર પીડા જ મળે. એ શ્રધ્ધાથી પ્રતીતિ થાય. વિષય સામે આવે તો હેયનો પરિણામ આવવો જોઈએ. મિથ્યાત્વ મોહનો પરિણામ મંદ પડે તો વિરક્ત ભાવ આવે. વિષયનો સંગ મનથી પણ કરવા જેવો નથી. વિકલ્પ આવશે ત્યારથી જ વ્યાકુળતા ઊભી થશે. શાંત ચિત્તમાં એક વિકલ્પ આવે તો તાત્કાલિક બીજા વિકલ્પો આવશે. એમાં ફસાઈ જવાય. માટે વિકલ્પ જેવા આવે તેવા તેને ફેરવી નાંખવાના. 0 પરમાત્માનું સ્મરણ કોણ કઈ રીતે કરે? (1) બાળજીવો નામ સ્મરણ - અપુનબંધકદશાવાળા જીવો. (2) સમદષ્ટિ આત્મા–સ્થાપના નિક્ષેપા વડે સ્મરણ કરે. પ્રતિમા સ્વરૂપે પરમાત્માનું. (3) દેશવિરતિધર H આત્મા–દ્રવ્ય-પૂર્વ ભૂમિકાને પકડે. તીર્થકર પરમાત્માનાં ચારિત્રનું સ્મરણ કરે અને આંશિક તપ-ત્યાગાદિ કરે. (4) સર્વવિરતિધર H આત્મા ભાવથી પરમાત્માનું સ્મરણ કરે. પરમાત્માનાં ગુણ સ્વરૂપનું સ્મરણ કરે અને ગુણમય બનવાનો પ્રયત્ન કરે. ઉત્તરોત્તર અવસ્થા વિશેષ ગુણ કરનારી બને છે. આત્માને પવિત્ર કરવા માટે આલંબન છે. પરમાત્માને ગુણથી પકડવાના છે. નિરંજન રૂપથી રહિત, નિરાકાર આકાર રહિત, નિર્વિકલ્પ, નિર્મળ સ્મરણ કરવાથી જ વિષયો દૂર ભાગે તો મેળવવાની ભોગવવાની વાત ક્યાં રહે? વીતરાગનું સ્મરણ કરો તો વિષયો ભાગે. વિષયોનું સ્મરણ કરો તો વીતરાગતા ભાગે. * જ્ઞાનસાર-૨ // 210
