________________ અતૃપ્ત થાય. અધિક પ્રબળ બને. માટે આત્મા વધારે આસક્ત બને. આત્માને સુધા વેદનીયને મારો તો દેવલોક મળે ત્યાં સુધી વેદના વિશેષ નથી. આપણો આત્માવિષયનો ભોગ જેટલો વધારે કરે તેટલો નબળો બને. ભોગમાં આસક્ત બને. મનનો ઉપયોગ જ્યાં વધુ હોય ત્યાં જ કર્મસત્તા મૂકે. સાવધાન રહેવું પડે. આત્મા અનાદિકાળથી પોતાના સ્વરૂપને ભૂલ્યો છે. જે મળ્યું છે એને સ્વરૂપ માની લીધુ.એમાં રમણતાવાળો બન્યો. આત્માના ગુણ સિવાય જે પણ ગુણ છે તે અભોગ્ય છે. એ ભોગ્ય લાગે એ પ્રથમમિથ્યાત્વ.અભોગ્યમાં ભોગ્ય બુધ્ધિ કરીને તેને આસક્તિપૂર્વક ભોગવે. તેમાં સુખાભાસ અનુભવે તેની અનુમોદના થાય તેથી અશુભ અનુબંધ કર્મ બંધાય, ભવની પરંપરાનું નિર્માણ થાય. અર્થાત્ આત્માના ગુણો વિકાર ભાવને પામે સમક્તિનો વિકાર મિથ્યાત્વ, જ્ઞાનનો વિકાર અજ્ઞાનઢપ, આનંદનો વિકાર મોહની પીડારૂપ થાય. વિર્યનો દૂરુપયોગ થવાથી વર્માન્તરાય કર્મ બંધાય. જો ભવની પરંપરાથી તું ભય પામતો હોય તો ઈદ્રિયોના વિષયોથી નિવૃત થા અને મોક્ષની જ માત્ર ઈચ્છા હોય તો વિષયોને બદલે અર્થાત્ પુગલના ગુણોમાંઆસક્તિ કરવાને બદલે તેનો ત્યાગ કરી તપધર્મની સાધના વડે ચારિત્રના પાલન વડે આત્મગુણોમાં રમણ કર. જે આત્મા ગુરુના વચનમાં રક્ત બની, સંસારના ભોગોમાં વિરક્ત બની, ભોગોનો ત્યાગ કરી, વિવેક દ્વારા હેયમાં વિરક્ત બની હેયનો ત્યાગ કરી, યોગના અભ્યાસમાં લીન બને તે આત્માને ધન્ય છે. પાંચવિષયો અગ્નિ સમાન છે. અગ્નિને અડીએ તો બળાય પણ અગ્નિને જોઈજો દૂર થઈ જઈએ તો અગ્નિ બાળે નહિ તેમવિષયને વિષરૂપ જાણી તેનાથી દૂર થઈ જવું જોઈએ. જ્ઞાનના બેખાતાં છે. રૂપી અને અરૂપી.જડ–પરમાણુનું સ્વરૂપ જુએ છે - રૂપી. ચેતન-ગુણ સ્વરૂપ જુએ છે - અરૂપી. આ પ્રમાણે ભેદજ્ઞાન કરી રુચિ થવી એ પ્રમાણે આત્મવીર્યની પ્રવૃત્તિ જ્ઞાનસાર–૨ || 208