________________ આત્મા અરૂપી છે માટે રૂપીને ભોગવી ન શકે હુંઅરૂપી અસંખ્ય પ્રદેશી આત્મા છું. તેમાં રહેલા જ્ઞાનાદિ ગુણો પણ અરૂપી છે. આત્મા અરૂપી ને જ ભોગવી શકે છે. અરૂપી નિર્લેપ છે, તો નિર્લેપતા આવે. દા.ત. આકાશ–અરૂપી છે તો એને જોતાં વિકારભાવ નહીં આવે. શરીર, બોડી, માંસાદિ રૂપી છે. તેથી તેને જોવાથી કે ભોગવવાથી વિકાર આવે કારણ આત્માના સ્વરૂપથી વિઢધ્ધ છે. વસ્તુમાં પ્રગટ થતાં વિષયોનો ત્યાગ કરવાનો છે. ઈષ્ટ વસ્તુની ઇચ્છા થાય ત્યારથી પીડાની શરૂઆત થાય. ઇચ્છા લોભ મોહનીયના ઉદયથી થાય. મોહથી આત્માની સમતા હણાય અને વ્યાકુળતા પ્રગટ થાય. આત્મા પોતાના ગુણને ઇચ્છે. પુદ્ગલનાં ગુણની ઇચ્છા થાય ત્યારથી પીડા શરૂ થાય. આત્માને પુદ્ગલ આપવા એ આત્માના સ્વભાવની વિરુદ્ધ છે. પ્રયોજન ઊભું થતાં આપવું પડે તો હેય માની આપવું. જેટલાથી સુધાવેદનીય શાંત થાય તેટલું જ આપવું. ઇચ્છાપૂર્વક ન અપાય. ઈચ્છાપૂર્વક આપો તો વિષય બને. શીલના રક્ષણ માટે - લજ્જા માટે કપડાનો ઉપયોગ કરવાનો. ગરમીમાં–ઠંડીમાં સમાધિ ટકે અને કપડા– બીજાને મોતનું કારણ ન બને એવા કપડા પહેરવાના, સમાધિનું લક્ષ+ મર્યાદા મુજબના સંસ્કૃતિ-સંસ્કારને શોભે તેવા વસ્ત્રો વાપરવાના. લોકો શું કહેશે? એ મોહ છે. કોઈપણ વસ્તુની ઇચ્છા, મોહ, ગમો, આનંદની વૃદ્ધિ થાય તો સમતા સ્વભાવનું ખંડન થાય. ઈચ્છા ન કરવી. રાજી ન થવું. અનુમોદન ન કરવું. ઈચ્છા કરો ને ન મળે તો પણ પાપ બંધાય. આર્તધ્યાનમાં આયુષ્ય બંધાય તો તિર્યંચના ભવમાં જાય અને રૌદ્ર ધ્યાનમાં આયુ બંધાય તો નરકમાં જાય. વિષયો જેમ જેમ આપો તેમ તેમ ઈદ્રિયો પુષ્ટ બને. વધારે ને વધારે જ્ઞાનસાર-૨ // 207
