________________ ગાથા - 1: બિભેષિ યદિ સંસારાન–મોક્ષપ્રાપ્તિ ચ કાક્ષસિ / તક્રિયજયં હતું, ફોરય સ્ટાર-પૌઢષમુ / ગાથાર્થ : જો સંસારથી ભય પામતો હોય અને મોક્ષની પ્રાપ્તિને ઇચ્છતો હોય તો ઈદ્રિયોનો વિજય કરવા માટે વિશાળ પુરુષાર્થને ફોરવ. અર્થાત્ મહાપરાક્રમ કર. આપણું સાધ્ય સમતા છે. વર્તમાનમાં આપણે સમતાની સિધ્ધિ કરવાની છે. અંતિમ સાધ્ય એ મોક્ષ છે. મનુષ્યભવમાં જ એ કાર્ય જીવ કરી શકે છે. સમતામાં બાધક ઈદ્રિયોના વિષયોનો અભિલાષ છે માટે ઈદ્રિયજય અધિકાર મૂક્યો. જો તું આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપ રૂપ મોક્ષને ઇચ્છતો હોય તો ઈદ્રિયો ઉપર વિજય કર. અપૂર્વ પુરુષાર્થ દ્વારા વિજય મેળવી શકીશ. ધર્મના બહાને મોહરાજા પકડશે. આપણે આગળ દોડીએ એ પાછળ ફેંકશે. મોક્ષમાર્ગને અભિમુખ બન્યા પછી વધુ સાવધાન રહેવાનું. મોક્ષના ઉપાયોને પકડીએ છીએ. એ પહેલાં ધર્મ ન કર્યો એનું દુઃખ હતું. હવે જ્યારે ધર્મ કરે છે ત્યારે માન સન્માન નડે. ધર્મની ક્રિયાને જ ધર્મ તરીકે સ્વીકારી લીધી. ધર્મ કરે એ જગતના માન-સન્માન લઈ ન શકે. માટે ધર્મશું કરવાનો એ જ ખબર નથી. ધર્મની ક્રિયાને જ ધર્મ માન્યો. ધર્મ સમજ્યો હોય તો ધર્મની ક્રિયા થયા વિના ન રહે. કાચી સમજણ છે માટે મોહ બરાબર સ્થિર થઈ જાય. વૃધ્ધિ પણ પામે. દરેક કાળમાંમિથ્યાત્વીઓ વધારે હોય. ધર્મઓછો હોય.અધર્મવધારે હોય. આપણે શું કરવું છે એ જ નિશ્ચય આપણે કરવાનો છે. બહુમતિ અને સ્વમતિ છોડો, સર્વજ્ઞમતિ પકડો બહુમતિ છોડો–સ્વમતિ છોડો–સર્વજ્ઞમતિ પકડો. સર્વજ્ઞમતિ મુજબ જ્ઞાનસાર–૨ // 201
