________________ જિનાજ્ઞાનું પાલન છ આવશ્યક પૂર્વક કરવાનું છે, વ્યવહારથી સામાયિક કરી નિશ્ચયથી સમતામાં રહેવાનું છે. માન્યતા સુધારવાથી મન રખડતું અડધું બંધ થાય, સંયોગો છૂટતાં અડધું બંધ થાય. * રાત્રિ ભોજન કેમ ન કરાય? જિનાજ્ઞા તો ભોજન કરવાની જ નથી. પણ ભોજન વગર ન જ ચાલે તો રાત્રિભોજન તો ન જ કરવાની છે. પણ મોહ પડ્યો છે માટે રાત્રિભોજન બંધ નથી કરી શકતા.જૈન શાસન Science છે. હોજરી સૂર્યાસ્તની પહેલાં બેઘડી પહેલાં બિડાઈ જાય, પછી એમાં નાખો એટલે નુકશાન થાય. ઈન્દ્રિયોને ત્રાસ વધારે પડે. યોનિ ત્રણ પ્રકારની છે. ઉષ્ણ-મિશ્ર અને શીત યોનિ. સૂર્યાસ્ત થયા પછી લાઈટમાં જે જીવોત્પતિ દેખાય તે ઉષ્ણ યોનિના જીવો છે. ઉષ્ણયોનિના જીવોને લાઈટના પ્રકાશમાં ઉષ્ણતામળે માટે આવે. સંધ્યા સમયેમિયોનિના જીવો–સંમૂર્છાિમ જીવો ત્યારે ઉત્પન્ન થાય. ભયંકર રીતે ત્રસજીવોની ઉત્પતિ થાય. માટે શારીરિક દષ્ટિએ પણ નુકશાન અને અનેક રોગોનું કારણ રાત્રિભોજન છે. સ્થાવર જીવોની હિંસાનુ કારણ રૂપ છે. (2) અપાય વિચય - અનર્થનો વિચાર. તત્ત્વ દ્વારા આત્મા જ્યારે જીવતત્ત્વનો નિશ્ચય કરે છે. કે શુદ્ધ તત્ત્વથી જીવ કેવો છે? અનંત આનંદમય છે. અનંત સુખના ધામરૂપ છે. તેવા આત્મામાં વર્તમાનમાં કયા અપાયો છે તે જાણી અપાયોને દૂર કરવાના છે. કષાયો રૂપી અનર્થો આત્માની શુદ્ધ દશા પામવામાં અંતરાયભૂત છે. તેથી હવે તેના સ્વરૂપની વિચારણા શરૂ થાય. જીવ પોતાના સ્વરૂપમાં ન રહ્યો ને મોહને આધીન બન્યો માટે આત્માના સહજાનંદ–સુખને ભોગવી શકતો નથી. મોહને જાણવા માટે દર્શન મોહ અને ચારિત્રમોહ રૂપી 4 કષાય અને 9 નોકષાયના સ્વરૂપને જાણવા પડે. કષાયો જ આત્માના અનર્થોનું કારણ છે. તેનો નિર્ધાર કરી તેને જાણવાના છે. તે માટે સમ્યકત્વ મૂળિયા સમાન છે. તે આત્માને ભાવમાંથી જ્ઞાનસાર–૨ || 156