________________
અભિમાન પાપના કટુફળો
૧૦ કોડાકોડી સાગરોપમ પ્રમાણની વર્તમાન અવસર્પિણી કાલના ૮૪ લાખ પૂર્વ ઓછ, ૯ કોડાકોડી સાગરોપમ થયા પછી, નાભિ કુલકરને ત્યાં મરૂદેવીની કુક્ષિથી ઋષભઋષભદેવ પરમાત્માનો જન્મ થયો હતો. જે અનપવર્તનીય અને શુદ્ધતમ, મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન અને અવધિજ્ઞાનના માલિક હતાં. તે સમય યુગલિક માનવોનો હોવાથી હા, હવેલી, ખેતી આદિ કંઇ પણ ન હતાં. પુણ્યશાળી હોવાથી કલ્પવૃક્ષો તેમની ઇચ્છ પ્રમાણે સર્વ પદાર્થો આપી દેતાં હોવાથી પરિગ્રહનો પ્રસંગ કયારે પણ ઉપસ્થિત થતો ન હતો, માટે જ કષાયોનો અભાવ હોવાથી દેવગતિના અધિકારી બનતા હતાં. પરંતુ કાલચક્ર એક સમાન રહેતું નથી. ધીમે ધીમે કલ્પવૃક્ષો રસકસ વિનાના થયા. ત્યારે નાભિકુલકરે વિચાર્યું કે, હવે માનવધર્મની સ્થાપના કરવાનો સમય પાકી ગયો છે. કારણ કે કલ્પવૃક્ષોના અભાવને લઇ ભૂખ્યા યુગલિકોને કષાયો ઉત્પન્ન થતા ગયા, વધતા ગયા. સમયજ્ઞ નાભિકુલકરે ઋષભદેવને રાજ્ગાદીના માલિક બનાવ્યા ત્યારપછી રાજા ઋષભદેવે યૌગલિક ધર્મનું પરિવર્તન કરી માનવધર્મની સ્થાપના કરી જેથી મનુ કહેવાયા તથા “મનોરવર્ત્ય માનવ” આ રીતે બધા માનવ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયાં તથા માનવોના હિત માટે સર્વ પ્રકારની કલાઓ શીખવી માટે ષભદેવ પ્રજાપતિ પણ કહેવાયા ઋષભદેવને ભરત, બાહુબલી આદિ પુત્રો હતાં. તેમાં ચક્રવર્તી પદની પ્રાપ્તિ કરનાર ભરત, જે અયોધ્યા નગરીનો રાજા હતો. તેમનો ન્હાનો ભાઈ બાહુબલી જે તક્ષશિલાની ગાદી પર બિરાજમાન હતો બંને ભાઇઓએ કોઇ એક ભવમાં ગ્લાન મ્યાન, રોગિષ્ઠ, અને તપસ્વી મુનિરાજની કરેલી સેવાના ફળ સ્વરૂપે આ બંને ભાઇઓ સર્વથા અદ્વિતીય યોદ્ધા હતાં. બાહુબલી ચક્વતી ન હતા તો પણ અજોડ બાહુબળ હોવાથી અવસર આવયે ચક્રવર્તીને પણ હંફાવી દે તેવાં શૂરવીર હતાં. પુણ્યાતિશાયી ભરત ચક્રવર્તીને હજારો દેવોથી અધિષ્ઠિત ૧૪ રતો, ૯ નિધાનો આદિ ઋદ્ધિ-સમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થયેલી હતી. ચક્રવર્તી પદની પ્રાપ્તિના સમયનો પરિપાક થયે ચક્રની ઉત્પત્તિ પણ થઇ, પરંતુ તે હજી, આયુધશાળામાં જ્વા માટે તૈયાર ન હતું. કારણ પૂછ્યાં ણાયું કે, સમગ્ર રાજા-મહારાજાઓએ ભરતની આજ્ઞા માન્ય કરી પણ બાહુબલી ભરતની આજ્ઞા માનવા તૈયાર ન થયા અને રણમેદાનમાં ફેંસલો કરી લેવો તેવો નિર્ણય કરી સમ્પૂર્ણ સૈન્ય સાથે ભરતરાજા રણભૂમિમાં આવી ગયા આ બાજુ બાહુબલી પણ ચતુરંગિણી સેના સાથે રણભૂમિમાં આવ્યા. બંને ભાઇઓ તીર્થંકર, અર્હન્ત પરમાત્મા શ્રી ષભદેવના પુત્રો છે અને તેઓ પણ આ ભવમાં જ કેવળજ્ઞાન મેળવવાની લાયકાત વાળા છે પણ કાળી
૧૧૬