________________
પૂજ્યશ્રી ઃ આવી જાય તો બલિહારી ! એમને નમસ્કાર, પણ આવી જાય છે, એમ તમને લાગે છે ?
ચાર ભાવનામાં પણ મુખ્ય મંત્રી ભાવના છે. શાસ્ત્રમાં આ ક્યાં આવે છે, એ ન પૂછશો.“ખામેમિ સવ્વજીવે.” રોજ નથી બોલતા ? આ શાસ્ત્ર નથી ?
ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય વગેરે દ્રવ્ય તરીકે એક છે તેમ જીવાસ્તિકાય પણ એક જ દ્રવ્ય [જીવો અનંતા હોવા છતાંય છે, - એમ ભગવતીમાં આવ્યું.
અહીં જુઓ..., જીવાસ્તિકાયમાં નિગોદથી માંડી સિદ્ધોના સર્વ જીવોનો સંગ્રહ થયેલ છે.એક પણ જીવ બાકાત નથી.
“જીવાસ્તિકાય અનંત પ્રદેશ છે” એ વાંચતાં જરા શંકા પડીઃ ક્યાંક અશુદ્ધ નથી ને ? પણ પછી ખ્યાલ આવ્યો : અરે ! આ તો સર્વ જીવોની વાત છે. સર્વ જીવો અનંતા હોય તો તેના પ્રદેશો પણ અનંત જ હોય ને ? જીવાસ્તિકાય દ્રવ્યથી એક, ક્ષેત્રથી લોકવ્યાપી, કાળથી સર્વદા, સદા છે અને રહેશે. - પૂ. પં. ભદ્રંકરવિજયજી મ. કહેતા : “૩ રક્ષણ' એ
સ્વરૂપ-દર્શક લક્ષણ છે. “પરસ્પરોપગ્રહો નીવાના' આ સૂત્ર જીવનું સંબંધ દર્શક લક્ષણ છે. એક બીજા વિના જીવી ન શકીએ તે બતાવનારું આ લક્ષણ છે. તમે બીજાને તમારા જેવા જાણો નહિ, જાણીને એમને રક્ષવા પ્રયત્ન કરો નહિ ત્યાં સુધી મોક્ષ નહિ થાય; ભલે ગમે તેટલું ધ્યાન ધરો. પહેલા હૃદયમાં સર્વ જીવો પ્રત્યે મૈત્રી જોઈશે.
- હમણા ભગવતી – પાઠ ચાલતો'તો. મહાત્માએ પૂછયું : હમણા સામૂહિક વાચના થશે તો શું બોલવું ? તેની ચિંતા નથી ?
મેં કહ્યું : “આ ભગવાન જેમ બોલાવશે તેમ બોલીશ."[સામે જ ભગવાનનો ફોટો હતો તે તરફ જોઈને કહ્યું.]
અહંકાર ન આવે માટે ભગવાનને સતત સામે રાખો.
“ધર્મધ્યાન, શુક્લધ્યાન ન ધ્યાયા' એ અતિચાર ક્યારે લાગે ?
કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૩
* * *
*
જ
જ
સ
૯