________________
મું] સમકાલીન રાજ્ય
[૧૬ એણે ચોળ રાજ્ય પર આક્રમણ કરી દક્ષિણમાં છેક રામેશ્વર સુધી વિજયકૂચ કરી. ઈ. સ. ૯૬૩ ના અરસામાં એણે ઉત્તર ભારતમાં આક્રમણ કર્યું. માળવાના પરમાર રાજા સીયકને હરાવી ઉજજયિની કબજે કરી. ૧૮૩ સીયકે આ અકાલવર્ષનું આધિપત્ય અંગીકાર કર્યું. ગુજરાતને મોડાસા વિભાગ સીયકની સત્તા નીચે હતો.૧૮૪ કૃષ્ણરાજે ઈ. સ. ૯૬૭ સુધી રાજ્ય કર્યું. એ પછી પાંચસાત વર્ષમાં લાટમંડલમાં તેમજ દખણમાં રાષ્ટ્રકૂટ રાજાઓની સત્તા અરત પામી.૧૮૫ ૧૫. પરમાર રાજ્ય
મેડાસા પ્રદેશ પર સત્તા ધરાવતા સીયક પરમાર કુલને હતો. એનું રાજકુલ જાણે રાષ્ટ્રકૂટ કુલમાંથી ઉભવ્યું હોય એવી રજૂઆત એનાં દાનશાસનમાં થઈ છે. થોડા દાયકાઓમાં, પરમારોને મૂળ પુરુષ અબુદાચલ પર વસિષ્ઠ દ્રષિના યજ્ઞકુંડના અગ્નિમાંથી ઉત્પન્ન થયો હોવાની પૌરાણિક માન્યતા પ્રચલિત થયેલી માલૂમ પડે છે. ૧૮: એમાં વિશ્વામિત્ર પાસેથી વસિષ્ઠની કામધેનું પાછી મેળવી આપનાર એ વીર પુરુષ “પર-માર” (શત્રુને મારનાર) તરીકે ઓળખાય એવી એ નામની ઉત્પત્તિ ઘટાડવામાં આવી છે.
પરમાર વંશની રાજસત્તા નવમી સદીના આરંભમાં માળવામાં ધારાનગરીમાં સ્થપાઈ. આ વંશને પહેલે રાજા ઉપેદ્ર ઉર્ફે કૃષ્ણરાજ હતા. એ પ્રાયઃ રાષ્ટ્રકૂટ રાજા ગોવિંદરાજ ૩ જાને સામંત હતો.૧૮૭
ઉપેદ્રને બે પુત્ર હતા : વૈરસિંહ ૧ લે અને બરસિંહ. વેરિસિંહને ધારાનગરીની ગાદી મળી જ્યારે ડંબરસિંહે વાગડ(વાંસવાડા–ડુંગરપુર)માં અલગ શાખા સ્થાપી.
વૈરિસિંહ ૧ લા પછી એને પુત્ર સીયક ૧ લો ને સીયક ૧ લા પછી એને પુત્ર વાપતિ ૧ લે ગાદીએ આવ્યો. વરસિંહ અને સીયક રાષ્ટ્રકૂટ અમોઘવર્ષ ૧ લાના સામંત હતા. વાકપતિએ રાષ્ટ્રકૂટ ઈંદ્રરાજ ૩ જાની ઉત્તરાપથની વિજયયાત્રામાં ભાગ લીધો લાગે છે. ૧૮૮ વાપતિના પુત્ર રિસિંહ ૨ જાના સમયમાં પ્રતીહાર નરેશ મહીપાલે ઉજજન અને ધારા છતી લઈ છેક નર્મદા સુધી વિજયકૂચ કરી. રાષ્ટ્રકૂટ રાજા કૃષ્ણરાજ ૩ જાની મદદથી વૈરિસિંહે ચેડા વખતમાં માળવાનું રાજ્ય પાછું મેળવ્યું લાગે છે. ૧૮૯
વૈરિસિંહ ૨ જા પછી એને પુત્ર સીયક ૨ જે ગાદીએ આવ્યો. એનું અપર નામ “હર્ષ' હતું. ઈ. સ. ૯૪૯ માં એણે આનંદપુર(વડનગર)ના
