________________
૧૨૪]
મૈત્રક કાલ અને અનુ-મૈત્રક કાલ
[પ્ર. સૂરિએ એને અંગીકાર ન કરતાં એમની પ્રેરણાથી વનરાજે ત્યાં “વનરાજવિહાર' નામે ચેત્ય બંધાવી, પંચાસરથી પાર્શ્વનાથની પ્રતિમા મંગાવી એમાં એની પ્રતિષ્ઠા કરાવી, એમાં આરાધક તરીકે પોતાની પ્રતિમા પણ કરાવી. પાટણમાં પંચાસરા પાર્શ્વનાથનું મોટું મંદિર છે, તેમાં પંચાસરા પાર્શ્વનાથના બિંબ ઉપરાંત વનરાજની તથા શીલગુણસૂરિની પ્રતિમા પણ છે. વનરાજની સાક્ષીમાં જૈન સંઘે ચૈત્યવાસી યતિઓની સંમતિથી જ સુવિહિત સાધુએ નગરમાં વસવું એવી -વ્યવસ્થા કરેલી.૮૧
વનરાજે પોતાના રાજમહેલ પાસે કંઠેશ્વરી દેવીનું મંદિર બંધાવ્યું.૮૨ પાટણમાંની ઉમામહેશ્વરની તથા ગણપતિની પ્રતિષ્ઠા વનરાજે કરેલી મનાય છે.૮૩
આ ઉલ્લેખો પરથી વનરાજ શૈવ તથા જૈન એ બંને ધર્મસંપ્રસાદાને પ્રોત્સાહન આપતા હોવાનું ફલિત થાય છે. એનો કુલપરંપરાગત ધર્મ શૈવ હશે ને એ જૈન સૂરિ તરફની કૃતજ્ઞતાને લઈને જૈન ધર્મને પ્રોત્સાહન આપતો હશે.૮૪
મિરાતે અહમદીમાં વનરાજના મંત્રી તરીકે જાંબને બદલે ચાંપાનું નામ આપેલું છે ૫ ને ચાંપાનેર એ ચાંપાએ વસાવેલું મનાય છે.
સુતસંકીર્તન૧ તથા સુકૃતકીર્તાિકલ્લોલિનીમાં વનરાજના ચરિતચિત્રણમાં એનાં પરાક્રમ, પ્રતાપ, શૌર્ય તથા યશની પ્રશસ્તિ કરી છે. ધર્મારણ્ય-મહાભ્ય'માં એને દુષ્ટોને દંડ દેનાર, સાધુઓને પાળનાર અને ગબ્રાહ્મણનું હિત કરનારો કહ્યો છે.૮૮ “રત્નમાલામાં એને ચૌરકર્મ તજનાર, કામજિત , દેવભક્ત, હિંતચિંતક, હેતાળ, ઓજસ્વી અને વિખ્યાત કહ્યો છે.
વનરાજે ૧૦૦ વર્ષનું આયુષ ભોગવી ૫૮ વર્ષ અર્થાત વિ. સં. ૮૬૧ સુધી રાજ્ય કર્યું કહેવાય છે.• રાજાઓની વંશાવળી
વનરાજે અણહિલપાટકમાં સ્થાપેલા ચાપોત્કટ વંશના રાજાઓની વંશાવળી વિશે બે ભિન્ન અનુકૃતિઓ પ્રચલિત છે :
એક અનુકૃતિ અનુસાર આ વંશમાં ૧. વનરાજ-૫૯ કે ૬૦ વર્ષ, ૨. યોગરાજ-૧૭ કે ૯ કે ૧૦ વર્ષ, ૩. રત્નાદિત્ય-૩ વર્ષ, ૪. વૈરિસિંહ-૧૧ કે ૧૬ (૧૦) વર્ષ, ૫. ક્ષેમરાજ-૩૮ (કે ૩૭) કે ૩૯ કે ૨૯ વર્ષ, ૬. ચામુંડરાજ -૧૩ (કે ૩) કે ૨૭ કે ૨૪ વર્ષ, ૭. આહડ કે આગડ કે ઘાઘડ કે
