________________
જૈન સાહિત્ય :
જૈન પરંપરા પ્રમાણે જૈન સાહિત્ય અતિ પ્રાચીન જૂનામાં જૂનું ધાર્મિક સાહિત્ય છે. તેનું ધ્યેય છે, એક વ્યક્તિના આત્માને ઉચ્ચ આધ્યાત્મિક સ્તરે લાવી સંસારના દુઃખોમાંથી મુક્તિ અપાવવી.
જૈન સાહિત્ય બે ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. . દિગંબર સંપ્રદાયની માન્યતા પ્રમાણે સૂત્ર સાહિત્યમાં બે આગમોનો સમાવેશ છે.
૧) ખખડાંગમ જેના રચયિતા પુષ્પદંત અને ભૂતબલી છે. ૨) કષાય પાહુડ જેની રચના આચાર્ય ગુણધરે કરી છે.
શ્વેતાંબર હોય કે દિગંબર સાહિત્ય બનેમાં ભગવાન મહાવીરના ઉપદેશની મૂળ ધારા સચવાઈ રહી છે.
અનાદિ કાળથી આપણો આત્મા વિભાવ દશામાં જ રખડી રહ્યો છે. રાગ, દ્વેષ અને અજ્ઞાન એ આપણું સ્વરૂપ નથી અને છતાં આપણે એમાં જ મગ્ન છીએ હવે આ અમૂલ્ય માનવભવ પામીને આપણે વિભાવમાંથી સ્વભાવ પામવા માટે છે માનવ જન્મ. અનંત દોષો આપણામાં ભર્યા છે. તેનો નાશ કરવા અને આત્મિક ગુણોના આર્વિભાવ માટે જિનશાસનની શુભક્રિયાઓ જરૂરી છે તે માટે જિનાગમો સાધન બની શકે. આત્મહિતના જીવનને સુધારવાનું આપણા હાથમાં છે અને એ માટેની ચાવી છે જિનાગમ.
અરિહંત દ્વારા કથિત ગણધર દેવો દ્વારા નિબદ્ય જિનાગમોમાં બતાવેલ માર્ગ પ્રમાણે ચાલીએ તો જે પ્રમાણે દોરાવાળી સોઈ ખોવાઈ નથી જતી તે પ્રમાણે આગમના આધાર પર ચાલવાવાળા સંસારમાં ભટકતા નથી. (સૂત્રપાહૂડ-૩) “જ્ઞાન સમાન ન આન જગતમેં સુખ કે કારણ અણવત ક્રિયારૂપે જ્ઞાન ત્યારેજ ફળવત બને
જ્યારે તે સમ્યક આચરણમાં કહ્યું છે ઈહં પરમામૃત જન્મજ રામ, રોગ નિવારણ વળી,
“અહત ભાષિત અર્થમય ગણધર સુરચિત સૂત્ર છે,
સૂત્રાર્થના શોધન વડે સાધે શ્રમણ પરમાર્થને (જ્ઞાનધારા ૬-૭] ૩ જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭)