________________
(આચાર્યકુંદકુંદ સૂત્ર પાહુડ (૧)
હકીકતમાં જૈન આગમસૂત્રોમાં વર્તમાન જીવનશૈલી અને ચિંતન પ્રવાહો સાથે સુસંગત કહી શકાય એવી અનેક ગાથાઓ સૂત્રો જોવા મળે છે. ગ્રહસ્થ જીવન ગાળતા સાધકનેય જીવન વિકાસની તક આપે, સંયમી જીવન ગાળનારામાં પણ શુષ્કતાને બદલે રસિકતા પ્રેરે, ત્યાગી સાધકને ય ત્યાગ પાછળનો ઉદ્દેશ સમજાવે, અકર્મણ્ય અને ભયવૃત્તિ છોડાવી કર્મયોગી અને નિર્ભય બનાવે આવા આગમો પ્રતિ કોણ ન આકર્ષા
જૈન આગમોમાં અને તત્ત્વદર્શનના વિવિધ પ્રાચીન ગ્રંથોમાં આત્મસુધારણાને લગતા અનેક સૂત્રો છે. દા.ત.
कोहं माण य मायं य लोभं च पाववडण।
वमे चत्तारि योसे ३ इच्छतो हियम प्पणो।। અર્થાત ક્રોધ, માન, માયા લોભ એ પાપને વધારનારા છે આત્માનું હિત ઈચ્છનારે એ ચાર દોષોને છોડી દેવા જોઈએ. વાસ્તવિક સુખનો માર્ગ સમજાય છે જિનાગમોના અભ્યાસકારા
આગમોના પારમાર્થિક વચનોનો રસાસ્વાદ આપણે કરીએ તો આત્મહિતનો માર્ગ સ્પષ્ટ થાય છે કેટલાક વસંતો સમસ્ત શાસ્ત્રોનું તાત્પર્ય વીતરાગતા છે. કેમકે વીતરાગીવાણીના આધારે તો શાસ્ત્રોનું નિર્માણ થયેલું છે. વીતરાગની વાણી વિતરાગતાની જ પોષક હોય છે.
“જે કાર્ય જે ક્ષેત્રમાં, જે કાળમાં, જે સ્વરૂપે થવાનું હોય છે, તે કાર્ય તે જ ક્ષેત્રમાં, તે કાળે, તે જ રૂપે થાય છે, એને કોઈ પણ વ્યક્તિ બદલવા સમર્થ નથી.”
જે સમયે જીવ જેવો ભાવ ધારણ કરે છે તે સમયે તે તેવાજા શુભાશુભ કર્મોવડે કે બંધાય છે. તે જ થાય છે, જે થવાનું હોય છે.
“એક દ્રવ્ય બીજા દ્રવ્યનું કામ પણ ભલુ-બૂરું કરી શકતું નથી. પ્રત્યેક દ્રવ્યનું પરિણમન સ્વાધીન છે. કોઈ કોઈને આધીન નથી. પોતાના સુખદુઃખનો કર્તા જીવ પોતે જ છે.”
“સત્યની પ્રાપ્તિ પોતાથી, પોતામાં પોતાના દ્વારા જ થાય છે. પર તો નિમિત્તમાત્ર છે. (જ્ઞાનધારા ૬-૭ ૪
જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭)
