________________
ઇશ્વર બાહેર નથી, તારા અંતરમાં જ છે. ૭૦ દેખાડ કે મક્કા-મદિનામાં કયે ઠેકાણે તે ઇશ્વરને જોય? અર્થાત–કબીરજીનું કહેવું એમ છે કે માલેક આપણાથી બાહેર નથી, પણ આપણું અંતરમાંજ તે રહેલો છે.
(૨૫૩) રામ નામ સબ કઇ કહે ઠગ ટાગોર ઓર શેર
ધૃવ પહાદ સબ તર ગયે, એહિ નામ કછુ આર. રામનું નામ તે ઠગારા, લુટારા, યાને દુનિયાના બુરા ભલા સર્વ (મેહડેથી) લે છે, પણ છે સ્મરણ ચાને જપ વડે ધૃવ, ૫હાદ અને એવા (મોટા થઈ ગયલા) નરે ઇશ્વરને પહોંચી ગયા તે સ્મરણ કાંઈ જુદી જ તરેહનું છે.
(૨૫૪) શુદ્ધ બિન સુમરન નહિ, ભાવ બિન ભજન ન હોય, પારસ મિથ પરા રહા, કયું લેહા કચન હેય.
મન શુદ્ધ (નિર્મળ) થયા વિના ઇશ્વરની યાદ (સ્મરણ) થઈ શકતી નથી. જેમ પારસમણુ અને લેઢાંની વચ્ચે બીજી કોઈ વસ્તુ આડી પડી હોય તે લેઢાંનું સેનું થઈ શક્યું નથી, તેમજ ચિત્ત પરમેશ્વરપર લાગેલું નહિ હેય, અને દુનિયવી વસ્તુઓ ઉપર હેય, અને મનમાં તે વસ્તુઓના ખ્યાલ આવ્યા કરે, તે ઈશ્વરનું ભજન કેમ થાય અને ઈશ્વર કેમ દેખાય?
(૨૫૫). સુમન સિદ્ધિ શું કરે, ચું ઘાવાર પનિહાર હાલે ચાલે સુરતમે, કહે કબીર બિચાર
માથે પાણીને ઘડે મુકીને, છૂટે હાલ ચાલતી અને વાત કરતી જવા છતાં, પનિહાર (સ્ત્રી)નું ધ્યાન તે ઘડામાંજ લાગેલું હોય છે, તેમ સ્મરણ કરતી વેળાએ મન ઇશ્વર તરફજ લાગેલું રહે, એવું સ્મરણ કરતાં તું શિખ.
