________________
શાસ્ત્ર ભણ્યાથી પંડિત થવાતું નથી.
૧૫૯
(૫૩). કે એક બ્રાહત મશકરા, વાકે ન દિજે દાન કુટુંબ સહિત ના ચલા, સાથ લિયે જજમાન.
જે બ્રાહ્મણ ઠડાબાજ હોય, યાને બ્રાહ્મણના સદ્ગુણ ધરાવતો ન હોય, ને શુદ્ધ આચાર વિચાર પ્રમાણે ચાલતું ન હોય, તેવા ધર્મગુરૂને કબીર કહે છે કે, તમારે ત્યાંની ધર્મક્રિયા કરવાનું કામ ઍપશે નહિ; એવા બ્રાહ્મણોની ક્રિયા કામ આવતી નથી, કારણ કે તે પોતે નર્કને રસ્તો લેવાવાળે છે, તેથી પિતાનાં જજમાનેને પણ ત્યાં (નમાજ) સાથે લઈ જવાને.
(૫૨૪) કબીર! પંડિતકી કથા, જૈસી ચેરિકી નાવ,
સુન કર બેઠે અઘળા, ભાવે તહાં બિલગાવ.
એ કબીર! પંડિતની કથા સાંભળવી, ને ચેરની હેડીમાં આંધળાનું બેસવું એ બન્ને સરખાં છે; આંધળે માણસ માત્ર કાનથી સાંભળી તે હેડીમાં બેસે છે, પણ તે હોડી તેને ક્યાં લઈ જાય છે તેની તે ગરિબડાને કાંઈ ખબર હેતી નથી, તેમજ પિઠીપંડિતની કથા સાંભળનારને પંડિત કયાં લઈ જાય છે, તેની સમજ હતી નથી, તે તે પેલા આંધળાની માફક બેઠે બેઠે સાંભળ્યા કરે છે. પણ તેને મર્મ કાંઈ સમજ નથી.
(પર૫) કામ કોધ મદ લોભી, જબલગ મનમે ખાન; તબલગ પંડિત સુરખહિ, કબીર એક સમાન.
જ્યાં સુધી, પંડિતનાં મનમાં, કામ એટલે ઇંદ્રિના વિષય ભોગવવાની ઇચ્છાઓ, ગુસ્સો, જુસ્સાઓ અને દુનિયવી લાલચે, લેભ, એ સર્વે રહેલાં છે, ત્યા સુધી પંડિતજી અને તેમની કથાનાં સાંભળનારા (મૂર્ખ) લોકો બને એક સરખાંજ છે.
