________________
.
ષષ્ટિપૂતિ વિભાગમાં મૂકેલા લેખા સ્વ. જયભિખ્ખુના વ્યક્તિત્વ અને સાહિત્યનાં વિવિધ પાસાંન સ્પર્શે છે. નિવાપાંજલિ વિભાગમાં તેમના સૌજન્યની સૌરભ પ્રગટાવતાં સ્મરણા છે. જયભિખ્ખુના સપર્કમાં આવનાર સૌકાઈ તે તેમની સુજનતા સ્પર્ષ્યા વગર રહેતી નહીં. સર્જકતાના જેટલું જ બલ્કે કવચિત્ તા તેનાથીયે વિશેષ તેમની માનવતાનું આકર્ષણ રહ્યું હતુ. એ પ્રકારનુ સ ંવેદન આ ગ્રંથમાં અનેક સ્થળે પ્રગટ થયેલું પ્રતીત થશે.
તેમની હયાતીમાં કલકત્તા અને મુંબઇ ખાતે ષષ્ટિપૂર્તિ સમારંભા તેમના વિશાળ ચાહકવર્ગ તરફથી યેાજાયા હતા. તે પ્રસ ંગે એમણે ટૂંકમાં એટલુ' જ કહેલું કે જીવનમાં તેમ સાહિત્યમાં રસ અને કસ ખતે જરૂરી છે. વાચકના ધ્યાનને પહેલેથી છેલ્લે સુધી જકડી ન રાખે અને સાથે સાથે તેને કશેક ઉન્નત અનુભવ ન કરાવે તેા તે સાહિત્ય નહીં એમ તે માનતા. તેમણે જીવનમાં તેમ સાહિત્યમાં રસિકતા અને ઊગામિતાના મેળ સાધવાના સન્નિષ્ઠ પ્રયાસ કર્યા હતા. જાહેર સમારભેાથી એ દૂર રહેતા. ચાર સાડા ચાર દાયકા સુધી તેમણે સરસ્વતીની સેવા કરીને જ જીવનસાકય સાધ્યું હતું. અનુગામીઓને ઉત્સાહ પ્રેરે તેવા તેમના સાહિત્યિક પુરુષાર્થી હતા.
તેમના એ સાહિત્યિક પુરુષાર્થીની ઝાંખી આ ગ્રંથમાં રજૂ થયેલાં લખાણા કરાવશે. ઉપરાંત માનવતાની મધુર ફારમ ફેારાવતા તેમના વ્યક્તિત્વને પણ પરિચય થશે. દેહનેા નાશ થયા પછી વ્યક્તિના ગુણુ તેનું લક્ષણશરીર બાંધીને તેના પરિચિતાના ચિત્તમાં રહે છે. તેના સાહિત્યમાં તેનું જે કાંઈ ઊર્જિત ને વિભૂતિમત્ હોય છે તે સ’ધરાઈ રહે છે. આ દૃષ્ટિએ જયભિખ્ખુ ચિરંજીવ છે.
આ ગ્રંથ પ્રકાશનને અંગે લેખકોએ, કળાકારાએ, મુદ્રકાએ અને અન્ય મિત્રોએ જે કીમતી સહકાર આપ્યા છે તે બદલ અમે તેમના હૃદયપૂર્વક આભાર માનીએ છીએ. ડિસેંબર, ૧૯૭૦
–સંપાદ્કા.
