Samanya Nirukti

SR No.: 032159
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
Publication Year: 2005
Total Pages: 290
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 36 MB

Page 185

___गादाधरी : निर्वह्निः पर्वतो वह्निमानित्यादौ तादृशानुमितेरप्रसिद्धावपि । ।। वह्निमत्पर्वतादिरूपाश्रयासिद्ध्यादिविषयकनिश्चयानन्तरप्रसिद्ध-॥ Mघटाद्यनुमितिषु अन्यत्र प्रसिद्धपक्षतावच्छेदकविशिष्टविषयकत्वा.वच्छिन्नसाध्यतावच्छेदकविशिष्टप्रकारकत्वघटितोभयाभाववत्त्वमक्षतमेवेति तत्र लक्षणसमन्वयः ।।
હવે નિર્વહિં પર્વતો વદ્વિમાન વદ્વિવ્યાપ્યપૂવૉશ સ્થળે વદ્ધિમત્પર્વત રૂ૫ [] I આશ્રયાસિદ્ધિ છે. વહિંમત્પર્વતનિશ્ચયોત્તર ઉક્તાનુમિતિથી ઈત્તર જ અનુમિત્યાદિ થાય . છે તેમાં ઉક્તજ્ઞાનમાં પ્રસિદ્ધ જે પર્વતન્ત્રાવચ્છિન્ન વિશેષતાનિરૂપિત વહુન્યભાવસ્વા- |
વચ્છિન્નપ્રકારતાકત્વ છે તેનો અભાવ આ બધી અનુમિતિમાં મળી જવાનો. એનો પ્રયોજક A પર્વતત્વાવચ્છિન્નવિશેષ્યતાનિરૂપિતવહ્નિતાવચ્છિન્ન પ્રકારતાકત્વ (વિષયિતા) બની છે ન જાય. અહીં ખ્યાલ રાખવો કે પાયમાન અનુમિતિઓમાં બીજો જે અભાવ રહેવાનો તેનો . # પ્રયોજક ઉક્ત વિષયિતા ન બની શકે કેમકે તે તેની વિરોધિવિષયિતા નથી બનતી. પણ ? | છતાં ય આ વિરોધિવિષયિતા એક અભાવની પ્રયોજક બનવા છતાં ઊભયાભાવની જ||
પ્રયોજક બની કહેવાય કેમકે તે એક અભાવ એ પણ ઊભયાભાવ સ્વરૂપ જ છે કેમકે તેના IJ એકના જ રહેવા ઉપર બીજો ન રહે ત્યારે તે ઊભયાભાવસ્વરૂપ જ બની જાય છે. ! 0 गादाधरी : न चाहार्यज्ञानमात्रे प्रसिद्धस्य निर्वह्निपर्वतत्वावच्छिन्नMविशेष्यकवह्निप्रकारकज्ञानत्वस्य विरोधिविषयकज्ञानप्रतिबध्यतान
वच्छेदकतया तादृशधर्मावच्छिन्ने वयादिप्रकारकत्वस्याभावे
विरोधिविषयताप्रयुक्तत्वमप्रामाणिकमिति वाच्यम्, 11 પૂર્વપક્ષ પૂર્વે પ્રતિબધ્ધતા વચ્છેદક તાદશાના હાર્યજ્ઞાનત્વને લીધે તાદશપ્રકારતાક્ત ( પ્રતિબધ્ધતાવચ્છેદક ન બન્યું હતું એટલે વિશેષ્યવનિષ્ઠવિશેષણાભાવને વિરોધિવિષયિતા | Fi પ્રયુક્ત કહ્યો હતો. પણ ત્યાં તો વહુન્યભાવવધૂદ્દદનિશ્ચયીયવિરોધિવિષયિતાપ્રયુક્ત તે 1 | ઊભયાભાવ તદુત્તરાનુમિતિમાં મળ્યો કેમકે ઊભયાભાવપ્રતિયોગિ તાદેશપ્રકારતાકત્વ U પ્રસિદ્ધિ હોવાથી પ્રકારતાકત્વવિશિષ્ટ હૃદ–ાવચ્છિન્નવિશેષ્યતાનિરૂપિતવહિ- ]
વાવચ્છિન્નપ્રકારતાકત્વ - અનાહાર્યજ્ઞાનત્વ જે પ્રતિબધ્ધતાવચ્છેદક છે તે પ્રસિદ્ધ બની
[
ન
જ સામાન્ય વિરક્તિ
(૧૭૨)
2