________________
[ àકસાહિત્યમાળા મણુકા-૬
એળગાણુા કે', ‘એ વાંઝિયા રાજાનું અનાજ ખાધું નહીં જાય. તારે પારખું જોવું હેાય તે જો.” તેણે એક મૂઠી કૈદરા ને રાજાએ આપેલ ધાનમાંથી એક મૂઠ્ઠી ખાજરી ભેગી કરીને ચકલાંને નાખ્યાં, તેા ચકલાં કાદરા કાદરા ખાઈ ગ્યાં ને રાજાની બાજરી પડી રહી. એટલે મેળગાણા કે' કે, જો એ વાંઝિયા રાજાનું ધાન ચકલાંય ખાતાં નથી, તેા આપણાથી શે ખવાય ?’ અને રોટલા કરીને કૂતરાંને નાખ્યા તે કૂતરાં કાદરાના રેટલા ખાઈ ગ્યાં, ને બાજરીના પડયા રહ્યા.
એળગાણી પેલી ખાજરીનું પેાટલું લઈને દરખારભણી હાલી નીકળી. સામે રાજા મળ્યા, તેા કૈ', ‘કયાં જાય છે?' તે કૅ', “તમારી ખાજરી પાછી આલવા !'
२७०
રાજા કે, તું બાજરી પાછી કેમ લાવી ?' તેણે હતું તેવું માટે અમારાથી એ ખાજરી લાગ્યું, ને વિચાર કર્યાં, કે ગામનું લેાક મને મે'ણુાં કેમ
સાચું કીધું, ને ખેાલી કે, “એમ છે, ખવાય નહીં.’એથી રાજાને માઠું ‘એળગાણીએ મને મેણું માર્યું, તે નહીં મારતું ડાય ?”
એવી રીતે રાજા ઘણું! દુ:ખી થ્યા ને કે' કે, ‘હવે આપણે આ મલકમાં રહેવું નથી. જે દા'ડે ભગવાન સારા દી દેખાડશે તે દી પાછા આવશું.’
રાજાએ ધાડે લીલે!–પીળા સામાન માંડયો, ને કાઈ સાથે માલ્યા નહીં ને ચાલ્યા નહીં, ને ગામ મેલીને હાલી નીકયે, ચાલ્યા ચાલ્યું। . અધૅાર વનમાં જાય છે, ત્યાં સાગની ઝાડીમાં માદેવજીની દેરી જેવી એક જગા દીઠી. ત્યાં ઘેડે બાંધીને આસન કર્યું.. કાંઈ પાનાં, રાખ વગેરે પડેલું તે વાળીચેાળીને ચોખ્ખું કર્યું, ને ત્યાં વાસ કર્યાં. છ મહિનાથી માદેવજીની પૂજા કરે છે, પણ માદેવજી પ્રસન્ન થતા નથી. પછી ત્યાં એક વાઘરી વાંઝિયા હશે તે આવ્યા ને માદેવજીની આસપાસ સાત આંટા ફરીને ઊભા
