________________
1
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
ખળભળતો જોયો. પ્રચંડ તોફાન આવ્યું. નાવિકોએ વહાણને સ્થિર કરવાના પ્રયત્નો કર્યા પણ વહાણ અહીં તહીં સાગરના પ્રચંડ મોજામાં અફળાવા માંડ્યા. સુધર્મ અને ઋદ્ધિએ બધી મોહજંજાળ છોડી સાગરી અનસન કરી દીધુ. આખરે વહાણ ભાંગી ગયું. માલ, ચરૂ, બાળ, નાવિકો, નોકર, ચાકર બધાએ સાગરમાં જ સમાધિ લીધી. પણ સુધર્મ અને ઋદ્ધિસુંદરીના ભાગ્યમાં સાગર સમાધિ લખાઈ ન હતી. યોગાનુયોગથી તેમના હાથમાં એક વિશાળ પાટિયું આવ્યું.
50
બંને જણા એ પાટિયાના સહારે સમુદ્રમાં તણાતાં તણાતાં ચાર-પાંચ દિવસે દરિયા કિનારે આવી પહોંચ્યા. સહીસલામત કિનારે આવી જવાથી ખુશ થયેલા બંને જણ ત્યાં આવેલા જંગલમાં ગયા અને જંગલમાંથી ફલ વગેરેથી નિર્વાહ કરતા બીજા વહાણની આશાએ બીજા વહાણનું ધ્યાન જાય તેવું ઉંચું નિશાન કરી કિનારા પર રહેવા માંડ્યા. પોતાના પ્રાણથી પણ અધિક પ્રિયાને દુઃખમાં જોઈ સુધર્મ તેને સાથે લાવવા બદલ પશ્ચાતાપ કરવા માંડ્યો. ત્યારે ઋદ્ધિ એ કહ્યું, “સુખ દુઃખ એ તો પૂર્વકર્મના વિપાકનું ફળ છે. ધર્મના મર્મને જાણનારા તમારા જેવા શાતા પુરુષે ખેદ કરવો જોઈએ નહિ.”
બીજા વહાણની રાહ જોતા કેટલોક સમય પસાર થયો. એક દિવસ કોઈક વહાણના પ્રવાસીઓએ કિનારા પર રહેલું પેલું નિશાન જોઈને તરાપા પર બે નાવિકોને બેસાડીને તે તરફ મોકલ્યા. એ લોકોએ સુધર્મ અને ઋદ્ધિસુંદરીને કહ્યું કે વહાણનો માલિક સુલોચન સાર્થવાહ છે જે જંબુદ્ધિપ તરફ જાય છે. તેમની વાણી સાંભળીને બંને જણા તરાપા પર બેસી તેમની સાથે વહાણ પાસે આવી પહોંચ્યા. સુલોચન શેઠે સુધર્મનો સત્કાર કર્યો અને વહાણ આગળ ચાલવા માંડ્યુ. અનુક્રમે સુલોચન શેઠ અને સુધર્મની ગાઢ મૈત્રી થઈ પણ તે દરમિયાન સુલોચન સાર્થવાહની દૃષ્ટિ ઋદ્ધિના સૌંદર્ય પર લોલુપ થઈ. એને પોતાની કરવાની તાલાવેલી લાગી. મોહાંધ થઈને સારા નરસાનો વિવેક ભૂલી ગયો અને વિચારવા માંડ્યો કે એનો પતિ છે ત્યાં સુધી એ મારી નહિ થાય. અને સુલોચન નામ હોવા છતાં કુલોચનવાળા