________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
વસંત ઋતુ આવી અને દુનિયાની લીલાને ચાર ચાંદ લાગી. ઉઘાનોનો ઝાડ, લતાઓ ફળ અને ફૂલથી લચી પડી. સુગંધિત પવન રસિકજનોના દિલ ડોલાવવા માંડ્યો. એ વસંતની શોભામાં મહાલવા મિત્રોએ કમલસેનને આગ્રહ કર્યો. મિત્રોના આગ્રહને વશ થઈને કમલસેન પણ વસંતનો રાગ જોવા નંદનવનમાં ગયો. ઉદ્યાનમાં આકર્ષણમાં લોભાયેલા મિત્રો, મજા માણતા કમલસેન સાથે આગળ નીકળી ગયા. તે દરમિયાન કમલસેનને ‘પૃથ્વી નિર્નાથા થઈ ગઈ.' તેવું રૂદન સાંભળ્યું. આ શબ્દો સાંભળી કમલસેન ચમકે છે. વિચારે છે, “પિતાજી ન્યાયથી પ્રજાને પાળે છે છતાં આ સ્રી દુ:ખી કેમ હશે ?” એણે આજુબાજુ તપાસ કરી પણ કોઈ દેખાયું નહી. પોતાને ભ્રમ થયો હશે એમ માની વિચારો બદલે છે પણ પેલો અવાજ ફરી ફરી સંભળાય છે. કંઈક નિશ્ચયથી આગળ જાય છે ત્યાં એક સ્ત્રીને દેવ મંદિરમાં જતી (પ્રવેશતી) જુએ છે. એ પણ મંદિરમાં પ્રવેશ કરી પેલી સ્ત્રીને પૂછવા જાય ત્યાં તો આશ્ચર્ય સર્જાય છે.
36
કમલસેનના પ્રવેશતા જ દેવમંદિર આકાશમાં ચાલવા માંડ્યું. ક્ષણ માત્રમાં દૂર જઈને એક રમણીય વનપ્રદેશમાં ઉતરી ભૂમિ પર સ્થિર થયું કૅમલસેનનું વિસ્મય દૂર થાય તે પહેલા તો પેલી સ્ત્રી અંદરના ભાગમાંથી બહાર આવીને બોલી, ‘હે સ્વામી ! તમારું કલ્યાણ થાઓ, આ આસન પર બિરાજો - કલસેન અજાયબીથી પૂછે કે તે સ્ત્રી કોણ છે અને આ ઇન્દ્રજાળ
શું છે ? ત્યારે પેલી સ્ત્રી કહે છે, “તમને પામવા માટે આ બધું કર્યું છે. મારું નામ અંગલક્ષ્મી છે આ નગરની પ્રખ્યાત નાયિકા છું. આજ સુધી અનાથ હતી હવે તમે મને સનાથ કરી છે. તમે મારા સ્વામી છો.” કમલસેન એકદમ ચમકે છે અને કહે છે, “અનાથ અને દુઃખીજનોનું પાલન કરવાથી હું તેમનો નાથ છું પણ પરસ્ત્રીના ગ્રહણ વડે નહી.” અંગલક્ષ્મીના અનેક કાલાવાલા છતાં કમલસેન મંદિરમાંથી બહાર નીકળી ગયો. એટલે પાછળથી પ્રહાર થયો. “જો પોતાને બળવાન અને સુખી માનતો હોય તો મારી સામે આવ.’ કમલસેન ચમક્યો, તેણે ગર્જના કરી કે પોતે સ્વતંત્ર વિહારી વનરાજ
