________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
THE TREE.
પરિચ્છેદ
કમલસેન અને ગુણસેના
આ સમ
35
അ
સ્વર્ગના ટુકડા સમુ પોતનપુરનગર, ઊંચા મિનારાઓ તેમજ કિલ્લાના બુરજો તથા મોટા આલીશાન અને ભવ્ય પ્રાસાદોના લીધે સ્વચ્છ અને પ્રચંડનગર તરીકે પ્રસિદ્ધ હતું. પોતનપુરના મહારાજ શંત્રુજ્ય તેમની પટ્ટરાણી વસંતસેના સાથે રાજ્ય કરતા હતા. દેવતાઓ પણ ઈર્ષ્યા કરે તેવા રાજારાણીના સુખમાં એક રાજકુમારની ઊણપ હતી. જગતમાં જેઓ પૂર્ણ ભાગ્ય લઈને જન્મેલા છે તેમના મનોરથો સફળ થાય જ છે. પટ્ટરાણી વસંતસેનાને યથાસમયે ગર્ભ રહ્યો. સૌધર્મ દેવલોકમાં દેવભવના સુખ ભોગવીને શંખરાજાનો જીવ ત્યાંથી ચ્યવીને વંસંતસેનાના ગર્ભમાં ઉત્પન્ન થયો. શુભ ગર્ભના પ્રભાવથી જીવદયા, સાધર્મિક વાત્સલ્ય, દીન, દુઃખી અને અનાથોને છૂટે હાથે દાન વગેરે કાર્યો માટે રાજાને ભાવ ઉત્પન્ન થયા અને બધા રાજાએ પૂરા કર્યા. એક દિવસ પટ્ટરાણીએ સુખેથી નિંદ્રા લેતી હતી ત્યારે સ્વપ્નમાં કમલથી ભરેલું સરોવર જોયુ. યથાસમયે રાણીએ પુત્રને જન્મ આપ્યો. રાજાએ મોટો જન્મોત્સવ કર્યો અને સ્વપ્નના આધારે રાજાએ રાજકુમારનું નામ કમલસેન પાડ્યું.
કમલસેન મોટો થયો અને બધા જ શસ્ત્ર અને શાસ્ત્રમાં પારંગત થયો. યૌવન વયમાં એના તેજ, કાંતિ, એના વદનની પ્રતિભાના લીધે જાણે બીજો દેવકુમાર પૃથ્વી પર આવી ચડ્યો હોય તેમ લાગતું હતું. યૌવનમાં વિહરવા છતાં એ વૈરાગી હતો. નગરની રમણીય સુંદરીઓના હાવભાવમાં લોભાતો નહી. તેમજ નૃત્ય, ગાન, સંગીત વગેરેમાં પણ આકર્ષાતો નહી. પરભવના સુકૃત અભ્યાસથી યુવાન હોવા છતા ઇન્દ્રિયોને દમન કરતો જ, જીવદયા પાળતો અને સત્ય બોલતો અત્યંત વિવેકી ગુણોવાળો હતો.