________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણાસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
કરતા અનંતગણો પશ્ચાતાપ કરે છે તેમજ અગ્નિમાં બળી મરવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે. એમને જીવતા રાખવા હોય તો રથમાં બેસી જાઓ અને રાજાને બચાવી લો.”
ન દત્તની વાણી સાંભળીને કલાવતી બેબાકળી થઈ ગઈ. રાજાનો દોષ ભૂલી જઈને તેમને મળવા માટે ઉત્સુક બની કારણ કે પતિવ્રતા સ્ત્રીઓ પતિનું હિત કરનારી જ હોય છે. કુલગુર, તપાસ અને તપસ્વીઓને નમસ્કાર કરી તેમની રજા લઈ પોતાના પુત્રને સાથે લઈને શંખપુર તરફ ચાલી. બધા જ શીઘગતિએ માર્ગ કાપવા માંડ્યા. સાંજ પડે સૂર્ય સંધ્યાના સોનેરી રંગમાં ડૂબી ગયો હતો. વાદળની છાયા પ્રકાશને આવરી રહી હતી અને રાજાની ઉત્સુકતા વધી રહી હતી. આતુરતાથી પ્રતીક્ષા કરતો રાજા વિચારતો હતો કે જ્ઞાનીના વચન કદી મિથ્યા થાય? વિચારમાં ચડેલા રાજાની વિચારશ્રેણી એકાએક અટકી ગઈ અને કલાવતીનો સ્થ નંદનવનમાં આવતો જોયો. દતે આવીને પ્રણામ કર્યા, આનંદની વધામણી આપી, રાજાના હૈયામાં હર્ષ સમાતો ન હતો. નંદનવન અત્યાર સુધી સ્મશાન જેવું શૂન્યકાર હતું તે કલાવતીના આગમનથી નંદનવન સમુ રમણીય બની ગયું. અનેક પરારંગી દીપિકાઓનો પ્રકાશ અંધકારનો નાશ કરતો ઝગઝગી રહ્યો. મંગલમય વાજીંત્રો નાદથી મહોત્સવ રચાઈ ગયો.
રાત પડી અને મંદ મંદ ડગલા ભરતો રાજા કલાવતી પાસે આવ્યો. પણ રોષે ભરાયેલી કલાવતીએ રાજા સામે જોયું નહિ. રાજા માફી માંગે છે કે તેના જેવી સતી સ્ત્રીને દુઃખ આપ્યું તે બદલ રાણી તેને માફ કરે. રાણીએ રાજાને કહ્યું, “એમાં તમારો દોષ નથી મારા કર્મનો જ દોષ હશે.” આમ બંનેનું મન શાંત થયા પછી રાણી પૂછે છે અપરાધ શું હતો? રાણીનો પ્રશ્ન સાંભળી રાજા ઝંખવાણો પડી જાય છે. શું જવાબ આપે? પણ માફી માંગીને તમામ હકીકત રાણીને કહી સંભળાવે છે. રાણી પણ જંગલમાં ગયા પછીની બધી વાત હાથ કેવી રીતે પાછા મળ્યા તે સહિત બધુ કહે છે.