________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુરસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
an
છે. સંસારમાં સુખદુઃખ તો પાપ અને પુણ્યરૂપ વૃક્ષના ફળ છે. તે ફળ દરેક જણે કાલાંતરે ભોગવવા પડે છે. પોતાની કરેલી બુરાઈ અગર ભલાઈના ફળ ભોગવતા હર્ષ કે શોક કરવો જોઈએ નહિ. કલાવતીને જોઈને કહે છે કે કુલિન અને મોટા ભાગ્યશાળી લાગે છે માટે સારૂ જ થશે. ધીરજ રાખી થોડો સમય સુખેથી આશ્રમમાં રહી બાળકનું પાલન કરવાનું કહે છે. કુલગુરુની વાણી સાંભળી કલાવતીને સારા ભાગ્યની આશા જાગી. અને તાપસીઓના સમુદાયમાં યથાશક્તિ ધર્મ આચરી તપસ્વીનીઓ સાથે રહી બાળકનું પાલન કરતા પોતાનો સમય વ્યતીત કરવા માંડી.
પશ્ચાતાપ :
(વિચાર કર્યા વગર કોઈપણ કાર્ય કરવું નહી, પાછળથી પસ્તાવો થાય છે. લાંબો વિચાર કરીને કરેલું કાર્ય વિજય અપાવે છે.).
પ્રાતઃકાળે શંખરાજ મનમાં અનેક વિચાર કરતો સિંહાસન પર બેઠો હતો એના મનમાં જાતજાતના વિચાર આવતા હતા. પોતાના કાર્યના પરિણામની ઉત્સુક્તાથી રાહ જોતો હતો. જાણે દુકામ કરનારને સજા કરી પોતે મોટો ઈન્સાફ કર્યો હોય ! શાંત ચિત્તે સંતોષથી કોઈના આગમનની રાહ જોતો હતો. તેટલામાં જ પેલી ચંડાલણી મહારાજની આજ્ઞા મેળવીને ત્યાં હાજર થઈ. ચંડાલણીએ રાજાને નમન કરી બાજુબંધવાળા એ કોમળ નાજૂક હાથ શંખરાજા સમક્ષ રજુ ક્ય. એ બાહુલતાને જોઈને રાજા મનમાં વિચારી રહ્યો કે સુંદર બાહુલતાને પોતે કેટલો પ્રેમ કરતો હતો. પોતાની પાસે વિપુલ સત્તા અને રાજયની સમૃદ્ધિ હોવા છતાં આફ્રિકના આભૂષણ પહેરવાનું એ કુટિલ સીને મન થયું. સીઓની કુટિલતાનો તાગ બ્રહ્મા પણ પામી શકતા નથી. રાજાને ઊંડા વિચારમાં પડેલા અને મુખ પર જાતજાતના ભાવ જોતા ચંડાલણી ભય પામી ગઈ અને કોપાયમાન રાજા ક્યાંક પોતાને જ મારી નાખશે એવા ભયથી ત્યાંથી નાસી જ ગઈ.
