________________
14
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
તપાસ પણ ના કરી? જ્યારે પોતાની નિર્દોષતા વિશે જાણશે ત્યારે તેમને કેટલો પશ્ચાતાપ થશે. વિચારતા વિચારતા બેભાન થઈ ગઈ. વિધાતાએ ભવાંતરનું કરજ ભરપાઈ કર્યું હતું. બેભાન થયેલી કલાવતી વનમાં મંદમંદ વાતા પવનથી ભાનમાં આવી. ફરી પાછી વિલાપ કરવા માંડી. તેની તેજસ્વી અને વિશાળ આંખો ભયભીત હતી. આવા ભંયકર જંગલમાં ધર્મ સિવાય તેની રક્ષા કરવાવાળું કોઈ હતું નહી.
દુઃખની મારી કલાવતી વિચારે છે પોતે કરેલા કર્મો પોતાને જ ભોગવવા પડે છે. પરભવમાં એવું કોઈ અધમ કાર્ય થઈ ગયું હશે. જેનું આ ફળ મળ્યું છે. પ્રાણથી પણ પ્યારા પતિએ પણ તરછોડી દીધી. આભૂષણયુક્ત સુંદર બે હાથ પણ છેદાઈ ગયા. વિધિના લેખ મિથ્યા થતા નથી. પૂરા દિવસ જતા હોવાથી પ્રસુતિનો સમય પણ પાકતો જ હતો તે આ આફતના સમયમાં પ્રસવવેદના ઉપડી. અત્યારે સમય રૂઠેલો છે એટલે એક દુઃખ પત્યું નથી અને બીજું આવી પડ્યું. એમ સ્વીકારીને વેદનાથી ઘસડાતી ઘસડાતી કલાવતી નજીકમાં ઘુઘવાટ કરતી શ્યામસરૂપા સિંધુ નદીના કિનારા નજીક આવી જ્યાં નાના નાના ઝાડવાઓના જુથ હતા. એ જુથમાં અંદર પ્રવેશ કરતાં કલાવતીને વેદના થઈ પણ સહન કર્યા વગર છૂટકો ન હતો. એની સંભાળ રાખનાર કોઈ તેની પાસે હતું નહી. પાણી માંગતા દૂધ હાજર થાય અને દાસીઓનું વૃંદ પડ્યો બોલ ઝીલવા તૈયાર હોય તેવી કલાવતી પાસે કોઈ ખબર પૂછનાર પણ હતું નહી કુદરત રૂઠે ત્યારે ગમે તે માનવીની દશા બગાડી નાખે છે.
કેટલોક સમય આ વેદનામય સ્થિતિમાં રહ્યા પછી જાણે મૃત્યુ આવશે એવી કારમી પીડા બોગવી કલાવતીએ એક સુંદર બાળકને જન્મ આપ્યો. ચંદ્ર જેવું મનોહર બાળકનું મુખ જોઈ તે પહેલા માતા ખુશ થઈ પણ પાછી વિષાદમાં ડૂબી ગઈ. જંગલમાં જન્મનાર બાળકનું ભાગ્ય કેવું હશે ? એને લેવા માટે હાથ પણ નથી, કોઈ દાસી પણ નથી અને વધામણી આપનાર પણ કોઈ નથી. પોતે જ્યારે એકલી હતી ત્યારે જીવનની એને કોઈ પરવા