________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
* સ્નેહ બંધન :
ચારિત્રની આરાધના કરતા એ બંને મુનિઓ સંયમ તેજ વડે શોભતા હતા. બંને મુનિઓ (પિતાપુત્ર) સાથે જ તપ કરતા, સાથે જ વિહાર કરતા, સાથે જ રહેતા. સાધુપણાની ઉત્કૃષ્ટ ક્રિયા કરવા છતાં એકબીજાનો વિયોગ તેઓ સહન કરી શકતા નહિ. પિતા પુત્રને એક સાથે નિવાસ એ સ્નેહબંધન સાધુપણામાં અજુગતું ગણાતું હતું. તેમના આવા સંબંધથી એક દિવસ ગુરુએ તેમને શિખામણ આપી. “હે મુનિઓ ! સંસારરૂપી કેદખાનામાંથી નીકળેલા તમારે સ્નેહબંધનથી બંધાઈને મુક્તિમાર્ગમાં અડચણ ઊભી કરવી યોગ્ય નથી. સ્નેહ તો જીવને સંસારમાં બાંધી રાખે છે. આસનસિદ્ધિવાળાઓને પણ સ્નેહ હોય ત્યાં લગી કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થતું નથી. માટે સંસારનું સ્વરૂપ જાણનાર જીવોએ રાગ અને રોષ કરવો યુક્ત નથી.” ગુરુની શિખામણ સાંભળી બંને મુનિઓ બોલ્યા, “હે ભગવન ! સંસારના સર્વે સંબંધનો ત્યાગ કરનારા અને મોક્ષમાર્ગની આરાધના કરનારા અમારા જેવા સાધુઓમાંથી અરસપરસનો સ્નેહ જતો નથી તેનું કારણ શું?” બંને મુનિઓની વાણી સાંભળી ગુરુએ તેમનો પરભવનો સંબંધ મૂળથી અત્યાર સુધીનો કહી સંભળાવ્યો અને કહ્યું,
તમે જન્મોજન્મ સ્નેહને ખૂબ પોષેલો છે તેથી એ નેહ ગાઢ થઈ ગયો છે. સંસારી માટે અશક્ય છે પણ તમારા જેવાએ બંધન તો તોડવા જ જોઈએ. મોક્ષમાર્ગમાં અંતરાય કરનાર આ સ્નેહબંધન તમારી ભવપરંપરા વધારશે. માટે એનો ત્યાગ કરવા તમારે પ્રયત્ન કરવો જ જોઈએ.”
ગુરુના મુખથી પોતાના પૂર્વભવો જાણી બને મુનિઓને જાતિસ્મરણશાન થયું. પોતાના પૂર્વ ભવો જોઈને બંને મુનિઓ ત્યારથી સ્નેહબંધન તોડવા જુદા જુદા વિહાર કરવા લાગ્યા અને સ્નેહ બંધન તોડવાનો પ્રયત્ન કરવા માંડ્યા કુસુમાયુધ મુનિરાજ પ્રતિમા ધારણ કરી સંયમ નિર્વાહ કરવા માંડ્યા. ભીષણ સ્મશાન, શૂન્ય ખંડેર, પર્વત ઉપર, વૃક્ષ નીચે સિંહ અને વાઘના ભયથી રહિત થઈ પ્રતિમા ધારણ કરી ધ્યાનમાં રહેવા લાગ્યા કોઈપણ ભયની પરવાહ કરતા
