________________
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
191
નક્કી પેલી વ્યંતરીની આ માયા છે. ક્રોધાયમાન રાજાએ મુષ્ટિનો પ્રહાર કરી તેના કેશ ખેંચી વાસભુવનમાંથી બહાર ખેંચી કાઢી. ફાળતી ભ્રષ્ટ થયેલી મૃગલીની માફક દેવી જે પટરાણી થઈ હતી ક્ષણમાં અદશ્ય થઈ ગઈ.
રાજાએ જંગલમાં, વનમાં, ઉપવનમાં ચારેકોર પટરાણીની શોધખોળ કરી પણ પત્તો લાગ્યો નહિ. નિરાશ થયેલો રાજા દેવીનું કૃત્ય જાણી ધીરજ ધારણ કરી રહ્યો. સંસારનું સ્વરૂપ ચિંતવતો રાજા સાવધાનપણે બ્રહ્મચર્ય પાળતો મનમાં વિચાર કરવા માંડ્યો, “પુત્ર સહિત દેવીને ક્ષેમકુશળ જોઈશ પછી તરત આ અસાર સંસારનો ત્યાગ કરી સંયમ ગ્રહણ કરીશ. દુષ્ટા વનદેવીએ મારી પ્રિયાને ગમે ત્યાં મૂકી હોય એ ધર્મપ્રસાદે ગર્ભસહિત કુશળ રહો.” શોકથી વ્યાકુળ રાજા ભોજનનો પણ ત્યાગ કરીને રાજકાર્યથી પંચમુખ થઈ ગયો ત્યારે મંત્રીઓએ રાજાને ખૂબ સમજાવ્યો. તેમણે નિમિત્તકને રાજા સમક્ષ હાજર કર્યો. રાજાએ પટ્ટરાણીનો વૃતાંત પૂછયો ત્યારે તેણે કહ્યું, “દેવ ! આપાના પટરાણી આપને પુત્ર સહિત કાલાંતરે મળશે માટે શોક કરશો નહિ.” નિમિતજ્ઞના વચનથી શાંત થયેલો રાજા ભોજન કરી દેહને ટકાવતો સમય પસાર કરવા માંડ્યો.
૪ ફુસુમાયુધ + ભયંકર અટવીમાં સાવધ થયેલી પ્રિયમતી ચારેકોર ઘોર જંગલ જોઈને વિલાપ કરવા માંડી, તેને થયું, “મારું વાસભુવન ક્યાં અને ક્યાં આ ઘોર જંગલ વિના અપારાધે રાજાએ મારો ત્યાગ કર્યો હશે ? નક્કી મારા પરભવના પાપ ઉદયમાં આવ્યા લાગે છે. કે આ દુઃખ મને પ્રાપ્ત થયું.” વિલાપ કરતી પ્રિયમતી ભયના લીધે મનમાં “નમો અરિહંતાણ” નો જાપ જપતી મહાકષ્ટ ઉભી થઈ વિચારવા માંડી ક્યાં જાય? સિંહ, વાઘ અને શિયાળના ભયથી ચાલતી રાણીના પગમાં કાંટા વાગવા માંડ્યા. પીલથી તે મૂછિત થઈ જતી પણ શીતલ વાયુથી સાવધ થઈ ધીમે ધીમે આગળ ચાલી ભૂખ અને તરસની વેદનાથી એ કારમો દિવસ પસાર થયો પણ ભાગ્યમોકો
