________________
185
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર ત્રીજી નરક પૃથ્વીમાં ગયો. ત્યાંથી નીકળી સિંહ થયો. જો ભવમાં ઘણી જીવ હિંસા કરી પંક્રપ્રભા નરક પૃથ્વીમાં ગયો ત્યાંથી નીકળી ધનપુર નગરમાં કામલી વણિકના ઘેર પુત્ર પણે ઉત્પન્ન થયો. તેનું નામ સુમિત્ર.
તે સમયે જિનપ્રિય સાતમા દેવલોકથી આયુક્ષયે તે જ નગરના વિનયંધર શ્રેષ્ઠીની ગુણવતી સ્ત્રીનો પુરુષ થયો. તેનું નામ રાખ્યું ગુણધર. ગુણધર યૌવનવયમાં આવ્યો. પૂર્વભવના અભ્યાસથી તેને સુમિત્ર સાથે મૈત્રી થઈ. પણ સુમિત્ર ગુણધર સાથે કપટી સ્નેહ ધારણ કરવા લાગ્યો. ગુણધર તવંગર હોવા છતા સુમિત્રને માનની નજરથી જોતો. માતાપિતાના મૃત્યુ પછી સુમિત્ર એકદમ કંગાળ બની ગયો. તેણે પરદેશ ધન કમાવા જવાનો વિચાર કર્યો. અને ગુણધર સાથે પરદેશ સંબંધી વાત કરી. તેની વાત સાંભળી પોતાની સહાયથી મિત્ર સુમિત્ર ધન પેદા કરી શકે તે હેતુથી તેની સાથે પરદેશ જવા તૈયાર થયો. સારા મુહૂર્ત ગુણધર કરિયાણાના ગાડાં ભરી સુમિત્રની સાથે દેશાવર નીકળ્યો. અનુક્રમે એક અટવી આવી એટલે ત્યાં ઉતારો કર્યો. વનની શોભા જોતા બંને મિત્રો એક પીપળાના વૃક્ષ નીચે આવ્યા. ત્યાં બેઠા અને શીતલ પવનની લહેરીઓથી ગુણધરને નિંદ્રા આવી ગઈ. ગુણધરને ઉંઘતો જોઈ સુમિત્રે પોતાનું પોત પ્રકાશ્ય. ત્યાંથી એકદમ નાઠો અને સાર્થમાં આવી “નાસો ! નાસો! ગુણધરને ભિલ્લો લઈ ગયા છે અને બીજાઓ અહીં લુંટવા આવે છે.” સુમિત્રની વાણી સાંભળી બધા નાસભાગમાં પડ્યા. પછી એ કરિયાણાનો માલિક બની રાજી થયો બીજા દિવસે મધ્યાહ્નના સમયે સુમિત્રના પાપથી દાવાનળ પ્રગટ થયો. માલ ભરેલા ગાડા દાવાનળથી દગ્ધ (બળી) થઈ ગયા. ચાકરો પણ નાસી ગયા. સુમિત્ર નસીબને હાથ દેતો નાઠો અને એક ગુફામાં ઘુસી ગયો. ત્યાં ભીલ્લોએ તેને ત્રણ દિવસ પકડી રાખ્યો અને પછી છોડી મૂકયો. મહાકષ્ટથી તે પોતાના ઘેર ગયો.
સાંજે મૃગયા રમવા નીકળેલા શેખર નામનો પલ્લીપતિ ત્યાં આવી ચડ્યો. ગુણધરને પોતાના માણસો દ્વારા જાગૃત કર્યો. તેની હકીકત જાણી પોતાના સ્થાનકે તેડી લાવ્યો અને આગતા સ્વાગતા કરી. પોતાના માસી
