________________
150
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
જ મથુરા નગરીમાં જ પદ્યોત્તરકુમાર મથુરા નગરી આવી પહોંચ્યો. અનેક દેશના રાજકુમારો ત્યાં આવ્યા હતા. સ્વયંવર સમયે અનેક રાજકુમારો હીરા, માણેક, મોતી અને રત્નોથી ઝળહળી રહ્યા હતા અને રાજકન્યાના આગમનની પ્રતીક્ષા કરી રહ્યા હતા. યથા સમયે બંને કન્યાઓ હાથમાં વરમાળા ધારણ કરી મહા કીંમતી વસ્ત્રાભરણમાં સજ્જ થઈ ને મંડપમાં આવી પહોંચી. પોતાના સૌંદર્યથી સભાને મુગ્ધ કરતી બાળાઓ, પોતપોતાના મંચ પર રહેલા રાજકુમારીનું અવલોકન કરવા લાગી. બંને બાળાઓ અન્ય રાજકુમારોના ત્યાગ કરતી પદ્યોત્તર કુમાર બેઠો હતો. ત્યાં અટકી. કુમારને જોઈ બંને બાળાઓની દૃષ્ટિ ત્યાં સ્થિર થઈ ગઈ અને બંને વરમાળાઓ પદ્યોત્તરકુમારના ગળામાં પડી. એક જ નરને બંને બાળાઓ વરવાથી મંડપમાં ખૂબ ખળભળાટ થયો. રાજકુમારોને પોતાનું અપમાન થઈ ગયું હોય તેમ યુદ્ધ માટે તૈયાર થઈ ગયા. સાકેતપુરપતિ વિદુરાજા રાજકુમારોને ઉદ્દેશીને બોલ્યો, “આ રાજાએ બને કન્યાઓ જો પદ્યોત્તરને આપવાની હતી તો અન્ય રાજકુમારોને અપમાન માટે શા માટે બોલાવ્યા?” રાજાઓ રણસંગ્રામ ખેલવા અને પદ્યને મારવા ઉત્સુક થઈ ગયા. અનેક રાજાઓ અને તેમના સૈન્યના સમુદાયો એકાકી રથારૂઢ રાજકુમારને જોયો. રાજા વિદુર અટ્ટાહાસ્ય કરતાં બોલ્યો, “અરે બાળક ! નાસી જા !” પદ્યોત્તરે કહ્યું, “હું નાસી જવાનો નથી. તમારી તાકાત અજમાવો.” પછી તો રણસંગ્રામની શરૂઆત થઈ અને કુમારે સિદ્ધ વૈતાલી વિદ્યાનું સ્મરણ કર્યું. તેના પ્રભાવથી શત્રુઓ જે શસ્ત્રો છોડતા તે શસ્ત્રોથી પોતે જ હણાવા લાગ્યા. આ અપૂર્વશક્તિથી શત્રુ રાજાઓ કુમારના ચરણમાં પડ્યા. કુમારે સિદ્ધ વૈતાલી વિદ્યા સંકેલી લીધી.
ચંદ્રધ્વજ રાજાએ વિદુરાદિક રાજાઓનું સન્માન કરીને વિદાય ક્ય અને બંને કન્યાઓ સાથે કુમારનો વિવાહ મોટી ધામધૂમપૂર્વક કર્યો. ચંદ્રરાજાના આગ્રહથી કેટલોક કાળ કુમાર શ્વસુરનગરમાં રહ્યો. એકવાર