________________
10
શ્રી પૃથ્વીચંદ્ર - અને ગુણસાગરનું સરલ - ચરિત્ર
ઘણો કાળ ભમશે. સત્ય અને અસત્યના ગુણદોષ. જાણીને મુનિએ આપેલા દષ્ટાંતથી પ્રતિબોધ પામીને સ્ત્રીઓએ ખુશ થઈને બીજુ અણુવ્રત અંગીકાર
તેમની સારી ભાવનાથી હે કુમાર મેં વિચાર કર્યો કે મુનિએ આ તો સારુ કર્યું હવે મારી સ્ત્રીઓ મારાથી કંઈપણ છુપાવી શકશે નહિ મને છેતરી શકશે નહિ હવે હજી હું એક પ્રહર ઓછો કરીશ. હવે સુરસુંદર શું બોલે છે. અને મારી સ્ત્રીઓ પર તેની શું અસર થાય છે તે જોવા હું ઊભો
રહ્યો.
:: ત્રીજું સ્થલ અદત્તાદાનવિરમણવત :
મુનિએ ધર્મદશના આગળ ચલાવી. “હે શ્રાવિકાઓ ! ભગવાને ચૌર્યકર્મને પાપનું મૂળ કહેવું છે કોઈના જીવને પ્રહાર કર્યો હોય તેની વેદના કરતાં તેના સર્વસ્વ હરણની વેદના તેને અધિક દુઃખી કરે છે. માટે ખાસ કાળજી રાખીને બીજાના દ્રવ્યનું હરણ કરતા અટકવું આ પાપના ફળ આ ભવમાં વધ, બંધન કે કારાગૃહ માં પુરાઈને ભોગવવા પડે છે. પરભવમાં દાસપણું, ગરીબી તેમજ તિર્યંચ ગતિમાં જઈને પણ ભોગવવા પડે છે. પદ્રવ્યનો ત્યાગ કરનારાનું ધન આ લોકમાં પણ વૃદ્ધિ પામે છે. ચોરીના નિયમ ઉપર સિદ્ધદત્ત અને કપિલનું દષ્ટાંત બોધદાયક છે. મુનિએ સિદ્ધદત્તનું વ્યાખ્યાન કહેવાનું ચાલુ કર્યુ.”
વિશાળા નામની નગરીમાં માતૃદત્ત અને વસુદત્ત નામના બે વણિક મિત્રો સામાન્ય આજીવિકા ચલાવતા રહેતા હતા. માતૃદતે ત્રીજું અણુવ્રત ગ્રહણ કરેલું હોવાથી ન્યાયથી વેપાર કરી દ્રવ્ય મેળવતો કોઈને ઠગવાની વૃત્તિ રાખતો નહિ. વસુદત્ત ખોટા તોલમાપ રાખી ઓછું આપીને વધારે પડાવી લેવાની કુટનીતિ વાળો હતો. આવો પાપ વ્યાપાર કરવા છતાં પણ વસુદત્તનું ધન તો વૃદ્ધિ પામ્યુ નહિ પણ પાપ વધ્યું હતું તેની તેને ખબર નહોતી. એકવાર બંને મિત્રો થોડા કરિયાણા લઈને વેપાર કરવા માટે પુડપુર નગરમાં ગયા
