________________
૯૨ : . નીકળ્યો. પૂર્વ દિશા સન્મુખના માર્ગે પ્રયાણ કર્યું. રાજવૈભવમાં ઉછરેલ, સુધાતૃષાના તે સ્વપ્નમાં પણ દર્શન કર્યા નથી, વળી પૃથ્વીતલ ઉપર સ્પર્શ પણ કર્યો નથી, છતાં મુશ્કેલીનો સામનો કરતા મુસાફરીમાં આગળ ધપે જ જાય છે. એમ કરતા પાંચ જન પસાર કરી અત્યંત પરિશ્રમથી થાકી ગયેલ જેમ તેમ કરી તે ખેટકને વિષે પ્રાપ્ત થયો.
ત્યાં એક બ્રાહ્મણના ઘરે રહ્યો. તેણે આકૃતિથી કઈ મહાપુરૂષ હશે, એમ ધારી સ્વાગત પૂર્વક ભોજન કરાવ્યું. ત્યાં તે ત્રણ રાત્રિ રહ્યો.
ફરી પરિશ્રમના થાકને દૂર કરી સ્વસ્થ થતા નંદક સાથે આગળ પ્રયાણ કર્યું. કમથી કુસુમપુરનગર વટાવી, ત્યાંથી આગળ વધતા માર્ગમાં અનેક પ્રતિકૂળતા આવવા લાગી, પણ ધીરતાપૂર્વક આગેકદમ બઢાવી રહ્યા હતા. માર્ગમાં ચાલતા શિયાળાને સમય હતો, અત્યંત શીત પવન ગાત્રોને કંપાવી દેતે હતો, ક્યારેય આવી વેદના અનુભવી ન હતી, તેથી આગળ ડગ ભરવા રાજપુત્ર અસમર્થ થયે, તેથી નંદકે કહ્યું : હે રાજપુત્ર! આ બાજુ જુઓ ! કેવું રમ્ય ઉપવન દીસે છે! તેની શોભા તે નીહાળ! જુઓ તે ખરા ઘણા પત્રશાખાએથી વ્યાપ્ત અનેક વૃક્ષો શોભી રહ્યા છે. પક્ષીગણ કિલકિલાટ કરી રહ્યો છે, ખુબેદાર પુપની ફેરમથી વાતાવરણ મહેકી રહ્યું છે ભમરાઓ ગણગણાટ કરી રહ્યા છે. સમગ્ર વનરાજી ખીલખીલાટ હાસ્ય કરતી ન હોય એમ જણાય છે. તે ચાલે આપણે ત્યાં જઈએ. ક્ષણવાર વિશ્રાંતિ લઈએ.