________________
: ૯૩ :
શીતસમીરથી ઉત્પન થયેલી પીડા દૂર થતાં આપણે આગળ જઈશું. રાજપુત્રે પણ કહ્યું: સારૂં ત્યારે આપણે ત્યાં જઈએ.
પછી બંને જણાએ ઉદ્યાનના મધ્યભાગમાં રહેલ દેવમંદિરમાં પ્રવેશ કર્યો. મંદિરના એક ભાગમાં તેઓ વાસ કરી રહ્યા. આ બાજુ રાજપુત્ર ક્ષણવાર ઉભે થયે. તેટલામાં તેના મસ્તક ઉપર શીતલબિંદુ ટપકવા લાગ્યા. આશ્ચર્યથી આ શું ? એમ વિચારી તેણે ઉંચે જોયું. તે કોઈ પુરુષ હાથમાં જળકળશ ભરી ઉંચા હાથ રાખીને રહ્યો હતો. તે જોઈ રાજપુત્રે વિચાર્યું : અહીં કેઈ પરદેશી સુતેલો જણાય છે. માટે અન્ય જગ્યાએ જઈએ. ત્યાં તે પગના અવાજથી ત્યાં રહેલ માણસ બોલ્યા : હે મહાયશ! અહીં રહી મારું રક્ષણ કરો, ત્યારે રાજપુત્રે કહ્યું તું કેણ છે? ત્યારે તે પરદેશી બે હું કુણાલદેશને વાસી છું. જવલન નામને બ્રાહ્મણ છું. સાક્ષાત્ દારિદ્રમૂર્તિ છું. સ્વપ્નમાં પણ સુખને દર્શન કર્યા નથી. હું
જીવન નિર્વાહ કરવા અસમર્થ છું કલા-કૌશલ્યથી રહિત છું. હમેશા ઘરે ઘરે ભિક્ષા માંગુ છું અને દિવસાંતે ભેજન કરું છું. આ દરિદ્ર અવસ્થા મને ખૂબ પીડે છે. તેથી હું અહીં આ છું.
આ કાત્યાયની દેવીનું મંદિર છે. તે મનવંછિત પ્રદાન કરવામાં કલ્પલતા સમાન છે. એમ લેકમુખેથી સાંભળી, તેની આરાધના કરવા અહીં આવ્યો છું. સર્વથા આહાર ત્યાગી ભગવતીની સેવા કરી રહ્યો છું. આજે મારે વિસ ઉપવાસ છે. એમ સાંભળી અનુકંપા પ્રેરિત રાજકુમારે કહ્યું, “જે એમ જ છે.