________________
9
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર સાર્થ-બીજો ભાગ. અથ-જીવા અને અજીવા તેમજ આ સ` પ્રસિદ્ધ àક શ્રી અરિહ તદેવાએ કહેલ છે. અજીવ દેશ રૂપ આકાશ ते प्रेम है-ते धर्मास्मियाहि रहित छे. अहीं જીવાજીવના વિભાગ પ્રરૂપણાદ્વારથી જ થાય, માટે પ્રરૂપણાને કહે છે. દ્રવ્યની અપેક્ષાએ આ દ્રવ્ય આટલા ભેદવાળુ છે.’ ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ ’આ દ્રવ્ય આટલા ક્ષેત્રમાં છે,' કાલની અપેક્ષાએ ‘આ દ્રવ્ય આટલા કાળની સ્થિતિવાળુ છે' અને ભાવની અપેક્ષાએ આ દ્રવ્યના આ પાંચે છે.’ આ પ્રમાણે દ્રવ્યાદિ ચાર ભેદથી તે જીવાજીવાની પ્રરૂપણા થાય છે. (२+३-१४४०+१४४१ )
૩૮૨
रूविणो चेवsaat अ, अजीवा दुविहा भवे अरूवी दसहा वृत्ता, रूविणोऽवि चउत्रिहा धम्मस्थिकार तसे, तप्पए से अ आहिए
धम्मे तस्स देसे अ तप से म आहिए आगासे तस्स देसे अ, तप्पर से अ आहिए अद्धासमये चेब, अरूवी दसहा भवे
I
11811
1
11411
1
॥६॥
॥ त्रिभिः विशेषकम् ॥
रूपणच वारूपिणश्च, अजीवा द्विविधा भवेयुः अरूपिणो दशधा उक्ताः, रूपिणोऽपि चतुर्विधाः ॥४॥ धर्मास्तिकायस्तद्देशस्तत्प्रदेशश्चाख्यातः
I
अधर्मस्तस्य देशश्च तत्प्रदेशश्चाख्यातः आकाशस्तस्य देशश्च तत्प्रदेशश्चाख्यातः अद्धासमयश्चैवाऽरूपी दशधा भवेयुः
11311
1
। ६ ॥ ॥ त्रिभिर्विशेषकम् ॥