________________
(૧૩) કેટલાકનું કહેવું થાય છે કે, – ઉપર્યુક્ત હકીકતથી રાત્રિલેજનને નિષેધ સંન્યાસિને માટે છે–ગૃહસ્થને માટે નથી.” આ શંકાના સમાધાનમાં આપણે પુરાણને જ એક લેક તપાસીએ.
નોવા િપત્તળે રાત્રવત્ર યુધિરિ ! "
तपस्विनां विशेषेण गृहिणां च विवेकिनाम् ॥ १॥ | હે યુધિષિર! વિવેકી ગૃહસ્થાએ રાત્રિમાં પાણી પીવું પણ ઉચિત નથી. તપસ્વીએ તે વિશેષે કરીને ન જ પીવું. આનું કારણ બતાવતાં કહ્યું છે– " मृते स्वजनमात्रेऽपि सूतकं जायते किल।
ગણતંત્તિ વિવાનાથે મોનને રિપેરે જથમ?” I ?
સ્વજન માત્રના મરવાથી સૂતક આવે છે, તે પછી દિવાનાથસૂર્યની અસ્તદશામાં ભોજન કેમ કરી શકાય ?
એ તે સિા કે જાણે છે કે કેઈના કુટુંબમાં એક હાનું બાળક પણ મરી જાય છે, તે તે કુટુંબનું કઈ પણ માણસ ભેજન કરતું નથી. શહેરમાં રાજા કે કઈ હેટા આગેવાનનું મૃત્યુ થાય, તે
જ્યાં સુધી તે મડદાને અગ્નિસંસ્કાર ન થાય, ત્યાં સુધી ધર્મ અને નીતિને જાણવાવાળે કઈ પણ માણસ ભજન કરશે નહિ. જ્યારે આવીજ વ્યવસ્થા છે, તે પછી દિવાનાથ-સૂર્યની અસ્તદશામાં તે ભેજન કરાય જ કેમ?
આ પ્રસંગે એક વાતનું સ્મરણ કરાવવું ઉચિત લાગે છે. જે વખતે સૂર્યગ્રહણ થાય છે, તે વખતે કઈ પણ આયંજન ભજન કરતું નથી. તેનું કારણ શું? તેનું કારણ એ છે કે સૂર્યની સાક્ષીએ ભજન કરનારાઓ સૂર્યની ગ્રહણવસ્થામાં ભેજન કેમ કરી શકે? તેજ છે. કદાચિત્ એમ કહે કે “ના, તેમ નથી. રાહુ નીચ હેવાથી દરેક વસ્તુઓ અસ્પૃશ્ય થઈ જાય છે, અને તેથી ભજન
