________________
૨૪૬
શ્રીસિદ્ધહેમચન્દ્રશબ્દાનુશાસન મનુસ્મૃતિ (વારંવાર સ્મરણ કરે છે.), j) સાદશ્યઅનુરોતિ (અનુકરણ કરે છે.), અનુરૂપમ્ (સમાન), (k) અનુવૃત્તિ×સુવર્ષના વિત્યમનુપતિ (સુવર્ચલાનામે સૂર્યની પત્ની સૂર્યને અનુસરે છે.), (1) હિતાર્થનું મનુનો - અનુક્રોશ કરોતિ (યથાક્રમ દયા કરે છે.), અનુપૃ#ાતિ(અનુગ્રહ કરે છે.), (m) લક્ષણ (ચિહ્ન) – વૃક્ષનુ વિદ્યોતે (વીજળી વૃક્ષ તરફ ચમકે છે.), (n) હીન – મનુ નિનકાળ વ્યાયાતાર (વ્યાખ્યાતાઓ શ્રીજિનભદ્ર ગણી કરતા ઉતરતા છે.), (0) તૃતીયાર્થ> નરીમન્યવસિતા સેના (નદી સાથે લગોલગ જોડાયેલી સેના), (D) સ્વાધ્યાયની અધિકતા – મન્નાન ઉપાધ્યાયઃ (વેદનું પ્રવચન કરવામાં સમર્થ ઉપાધ્યાય.), (q) વીપ્સા – વૃક્ષનનુચિત્તિ (દરેક વૃક્ષને સીંચે છે.)
189. અવ - (a) વિજ્ઞાન – અવાચ્છતિ (જાણે છે.), (b) અધોભાવ – અવક્ષેપનમ્ (નીચે નાંખવું.), (c) સ્પર્ધા – મફતિ મન્નો મન્નમ્ (એક મલ્લ બીજા મલ્લને પછાડે છે.), (d) આલંબન – અવર ષ્ટિ છત્તિ (લાકડીનો ટેકો લઈને જાય છે.), (e) સામીપ્યમવર્ણવ્યા પરત્ (નજીક વર્તતી શરદ ઋતુ), (f) શુદ્ધિ – નવરાતિ મુહમ્ (શુદ્ધ મુખ), (g) સ્વાદિષ્ટ કરવું નવવંશ: પાનસ્ય (મદ્યપાનને સ્વાદિષ્ટ કરનારદ્રવ્ય), h) ઇષદર્થ-અવનીત (કાંઇક લેપાયેલ), (i) વ્યાપ્તિવીર્થ gifપ: (ધૂળથી વ્યાપેલ), j) “શાર્થ... અવતો રોષઃ (અત્યંત ગાઢ દોષ), (k) નિશ્ચય – અવકૃતં કાર્યમ્ (નિશ્ચિત કાર્ય), (1) પરિભવ – અવમતે (અપમાન કરે છે.), (m) પ્રાપ્તિ વાતોડર્થ: (મેળવેલ અથ), (n) ગંભીરતા » ગથિત: (ગંભીર), (0) વૃત્તાંત – વાડવા (કેમ છો?), (p) વિયોગ અવમુનૂપુરી કન્યા (પતિના વિયોગથી ઝાંઝર બાંધવાનું છોડનાર કન્યા), (q) વર્ચસ્ક - મવારઃ (કચરો), (r) દેશાખા-> સવાશઃ (જગ્યા), (s) અહિતકર કિયા... અવકુળને છાર્યમ્ (કાર્યને બગાડે છે.), (t) આશ્રય» અવનીનો વાસ (આશ્રય પામેલ કાગડો), (પ) સ્પર્શ - હિસુવું તોયમ્ (સુખે સ્પર્શી શકાય એવું પાણી).
190. નિમ્ - (a) વિયોગ — વિયુ. સ્વૈન = નિઃશસ્ત્ર (શલ્ય રહિત), (b) ભૂશાર્થ→ પૃ વર્ષ = નિર્વ: (ઘણું ખરું બળેલ), (c) અભાવ ક્ષ મg: = નિલિમ્ (માખીઓની ગેરહાજરી), નિમંશમ્ (મચ્છરોનો અભાવ), (d) અત્યય... અતીતમજં નમ: = નિમૅપમત્ર (વાદળ જેમાંથી ચાલ્યા ગયા છે તેવું આકાશ.), (e) પ્રાદુર્ભાવ –– નિર્મિતનું નિમત્રમ્ (રચું, ઉત્પન્ન કર્યું), (f) હેતુ – હેતુનોત્તમ્ = નિમ્ (કારણસર કહેવાયેલ), () અવધારણ નિશ, (h) આદેશ-નિર્વેશ:, (i) અતિક્રમણઋતિદ્રાન્તઃ કૌશ: = નિશાન્તિઃ (કૌશાંબી નગરીને ઓળંગેલ), (j) અભિનિસરણને મિનિ ગઢ: = નિગઢ. (ચાલી ગયેલી જીભવાળો).
191. ૨ - (a) ઇદ –- ગુર્જત: (અલ્પ બળવાળો), કુતિઃ (કાંઇક પકકડમાં લેવાયેલો), (b) કુત્સા- સુચ: (ખરાબ ગંધ), કુરા: (ખરાબ પરિણામવાળું), (c) વિકૃતિ – દુર્વ: (વિકૃત વર્ણ), કુશર્મા