________________
છે, તે દરેકના શરીર જો કદાચ ખસખસ જેવડા કર્યા હોય, તો તે આખા જંબૂદ્વીપમાં સમાય નહીં. (૧૩૫)
लिंबपत्तसमा वाउ-काए हवंति जे जीवा । ते मत्थलिक्खमित्ता, जंबूद्दीवे न मायंति ॥ १३६ ॥
અર્થ : લીંબડાના એક પાંદડા જેટલા સ્થાનમાં રહેલા વાયુકાયમાં જે જીવો રહેલા છે, તેને જો માથાની લીખ જેવડા શરીરવાળા કર્યા હોય, તો તે આખા જંબૂદ્વીપમાં સમાય નહીં. (૧૩૬) (૮૮) અણગળ પાણી પીવાથી થતી અનંતકાયની હિંસા
सूअग्गिणंतकाइय, णंताणता जिणेहि जिय भणिया । तम्हा अणंतपावं, जं पीअ वारि उड्डकंठेण ॥ १३७ ॥
અર્થઃ સોયના અગ્રભાગ જેટલા અનંતકાયમાં જિનેશ્વરે અનંતાનંત જીવો કહેલા છે, તેથી કરીને જો ઉંચા કંઠે પાણી પીવામાં આવે (ઉંચો કંઠ રાખી અણગળ પાણી પીવામાં આવે, તો અનંત જીવોની હિંસાનું પાપ લાગે છે. (જયાં જળ હોય છે ત્યાં સેવાળ-લીલફુલરૂપ અનંતકાય રહેલી હોય છે તેથી.) (૧૩૭)
(૮૯) મનુષ્યના દેહમાં જીવોત્પત્તિ मणुआण रोमकूवे, चम्ममंसेसु अछिमिजासु । तह सुक्कसोणिएसु, जीवाऽणेगा असंखा य ॥ १३८ ॥
અર્થ : મનુષ્યોના રોમકૂપમાં', ચામડીમાં, માંસમાં, હાડકામાં, મજ્જા (ચરબી)માં તથા શુક્ર (વીર્ય) અને શોણિત (લોહી)માં અનેક તેમ જ અસંખ્યાતા જીવો રહેલા છે (ઉત્પન્ન થાય છે.) (૧૩૮) (અસંખ્ય જીવો સંમૂર્ણિમ મનુષ્ય પંચેંદ્રિય જેને ચૌદ-સ્થાનકીઆ કહીએ છીએ તે સમજવા અને અનેક = બે ઇંદ્રિયાદિ જીવોની ઉત્પત્તિ સમજવી.) ૧ શરીર પરના રૂંવાડાના મૂળમાં.
રત્નસંચય - ૮૮
