________________
३९२
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे
वर्ग्यवर्जवयन्ताच्च अद्वा ।
સમિત્ 1
શિરિ, નરી, પાળેમાસી, બાપ્રદાયની શબ્દો જે નામને છેડે છે એવાં અવ્યયીભાવ સમાસવાળા નામને તથા ૐ, ચ, છ્, મૈં, મૈં, ને છેાડીને વર્ગના કાઇપણ વધુ જે નામને છેડે છે એવા અવ્યયીભાવ સમાસ પામેલા નામને અત્ સમાસાંત વિકલ્પે થાય છે.
ن
ગર્રાનમ્। બર્નાર। સમિધમ્
નરેઃ અન્તઃઅન્તઃfift+-અન્તનિરિમ્ અથવા અન્તîf= પર્યંતની અંદર સમિધઃ+સમીપમ્=સમિક્+1=વસમિધમ્ અને ઉપસમિ=વિશેષ પ્રકારના યજ્ઞપાત્રની પાસે બાકીના ઉદાહરણા અન્યથી સાથે લેવા.
॥ ૪૩ || સંખ્યા સમાદારે ૩/૦૨૮ संख्यावाचकं नदीवाचकैः समस्यते, समाहारे गम्ये ।
આ સૂત્રમાં અને પછીના સૂત્રેામાં ‘બહારનું પદ પ્રધાન હાય' એવા અર્થ સમજવાના નથી.
સખ્યાવાચી નામ, નદીવાચી નામ સાથે સમાહારના અ જણાતા હાય તેા સમાસ પામે, એ સમાસને અવ્યયીભાવ સમાસ કહે છે. સમાહાર એટણે મેલાપ.
ઢવેઃ યમુનયાઃ સમાહાર:=ચિમુનક્—જ્યાં એ યમુનાએ ભેગી થતી હાય તે સ્થળ. પદ્માનાં નવીનાં સમાહાર:=પશ્ર્ચાત્તમૂજયાં પાંચ
