________________
ધર્મધ્યાનના દશ પ્રકારે
૧૭૩ છે, અને ઉદ્ઘલેકમાં શુભપુદ્ગલેની વિવિધ ઘટનાઓ છે. એનું તથા સકલ વિશ્વમાં રહેલા શાશ્વત–અશાશ્વત અનેકવિધ પદાર્થો વગેરેનું ચિંતન આવે છે. આ ધ્યાનથી ચિત્તને વિષયાન્તરોમાં જતું ને ચંચળ તથા વિહવળ થતું અટકાવી શકાય.. ૦ (૯) આજ્ઞાવિચયમાં એ ચિંતવવાનું કે અહો! આ જગતમાં હેતુ-ઉદાહરણ–તર્ક વગેરે હોવા છતાં અમારા જેવા જી પાસે બુદ્ધિને તે અતિશય નથી. તેથી આત્માને લાગત કર્મબંધ, પોલેક, મેક્ષ, ધર્મ, અધર્મ વગેરે અતીન્દ્રિય હાઈ સ્વતઃ જેવા જાણવા સમજવા બહુ મુશ્કેલ પડે છે. છતાં એ આપ્ત પુરુષના વચનથી જાણી શકાય છે. એતો પરમ આપ્ત પુરુષ વીતરાગ સર્વજ્ઞ શ્રીતીર્થંકરભગવાનના વચને કે સુંદર પ્રકાશ આપે છે! એમને જૂઠ બલવાને હવે કઈ જ કારણ નથી. તેથી એમનાં વચન સત્ય જ છે, એમનું કહેલું યથાસ્થિત જ છે. અહો ! કેવી કેવી અનંત કલ્યાણુ–સાધક, વિદ્વજન-માન્ય, અને સુરાસુરપૂજિત એમની આજ્ઞા!” આ ચિંતન–અનુચિંતનથી સકલ સમ્પ્રવૃત્તિના પ્રાણભૂત શ્રદ્ધાને પ્રવાહ અખંડ વહેતો રહે છે.... (૧૦) હેતરિચયમાં જ્યાં આગમના હેતુગમ્ય વિષય પદાર્થ પર વિવાદ ખડો થાય ત્યાં કેવા તર્કનું અનુસરણ કરવા દ્વારા સ્યાદ્વાદ-નિરૂપક આગમને આશ્રય, ને તે પણ કષ–-તાપની કેવી પરીક્ષા પૂર્વક આશ્રય કરે લાભદાયી છે, એ ચિંતવવાનું. કેઈપણ શાસ્ત્રની સુવર્ણની જેમ (૧) –કમેટી પરીક્ષા એટલે એ જોવાનું કે એમાં ચોગ્ય વિધિનિષેધ છે? તે જિનાગમમાં દા. ત. કહ્યું તપ–સ્વાધ્યાય-ધ્યાન કરવું,
