________________
વ્રત-નિયમ
-
-
૧૨૯
(૨) રાત્રિના પચ્ચકખાણુમાં, દિવસના છૂટા હોય તે ચેવિહાર, તિવિહાર વગેરે કરાય છે, વિહાર એટલે સૂર્યાસ્ત પહેલાંથી માંડીને રાત્રિભર ચારે આહારનો ત્યાગ. તિવિહાર એટલે પાણી સિવાય ત્રણ આહારને ત્યાગ. દુવિહારમાં અશન–ખાદિમ એ બે આહારને ત્યાગ. બેયાસણ વગેરે તપમાં તે સૂર્યાસ્ત પહેલાંથી પાણહાર પચ્ચ૦ થાય છે; એમાં દિવસના છૂટું રાખેલ પાણી પણ બંધ કરવાનું છે. ૧૪. નિયમ
: રેજના જીવનમાં જગતની સઘળી વસ્તુ વાપરવામાં આવતી નથી, છતાં જો એ ન વાપરવાની વસ્તુને ત્યાગ ન કર્યો હિય અર્થાત્ વિરતિ નહિ, અવિરતિ હોય, તે એના અંગે
જીવને પાપને બંધ ચાલુ રહે છે, ત્યારે વાપરવાની સંભવિત વસ્તુ સિવાય બીજી બધીને ત્યાગને જો નિયમ કર્યો હોય તે અઢળક કર્મબંધનથી બચાય છે. આ માટે સવારના જ દિવસ પૂરતા અને સાંજના રાત્રિ પૂરતા ૧૪ નિયમ કરી લેવાય છે. આ બાર કલાકને નિયમ એટલે મુશ્કેલી કાંઈ નથી. નિયમ ધારી લેવામાં અભ્યાસ પડી ગયા પછી ૧-૨ મિનિટનું યા એક પળનું કામ અને ઘણાં પાપથી બહાર નીકળી જવાય છે. અર્થાત્ પળમાં પાપને પેલે પાર પહોંચી જવાય છે. વાપરવાને સંભવ નથી એવી વસ્તુની અપેક્ષા છોડી દેવાને મહાન લાભ ૧૪ નિયમમાં મળે છે. નિયમ કરવાથી સત્વ ખીલે છે. ૧૪. નિયમની ગાથા :–
સચિત્ત-દશ્વ-વિગઈ, વાણહ–બલવત્થ-કુસુમેસ્ટ્રા