________________
આવા હતા રાજા, આવી હતી પ્રજા
મહાસાગરનો વિશાળ પટ હોય અને મોટી ભરતીના દિવસો હોય, પછી એ સાગરના કિનારે જે જલરાશિ ઊભરાય, એમાં શી કમીના રહે? કચ્છ-ભુજનો દરબાર-ગઢ હોય, દેશળજી બાવાનું સામ્રાજય તપતું હોય અને એમાં પાછો નૂતનવર્ષનો સુવર્ણ-સૂર્ય ઊગ્યો હોય, પછી ત્યાં જે માનવ-મહેરામણ છલકાય, એમાં શી કમીના રહે? એ યુગમાં એવી પ્રણાલિકા ચાલી આવતી હતી કે, નૂતનવર્ષના દિવસે રાજ્યના ઘણાબધા શેઠ-શાહુકારો ભેટશું લઈને દેશળજી બાવાની સેવામાં ઉપસ્થિત રહેતા, આવેલા શ્રેષ્ઠીઓના નામની છડી ક્રમસર પોકારાતી અને એ એ શ્રેષ્ઠી તરફથી ભેટયું રાજ ચરણે સમર્પિત કરવામાં આવતું.
આ જાતની પ્રણાલિકા મુજબ ભુજ-કચ્છના દરબારમાં દેશળજી બાવાને ભેટશું ધરવા શ્રેષ્ઠીઓ અને નગરજનોની ભારે ભીડ જામી હતી અને ચોપદાર એક પછી એક શ્રેષ્ઠીની છડી પોકારી રહ્યો હતો. એમાં માંડવીના માવજી શેઠની છડી પોકારાઈ કે, માવજી શેઠ કી સલામ પે નિગાહ રબ્બો મહેરબાન સલામત !
માવજી શેઠની છડી સાંભળીને દેશળજી બાવાની આંખમાંથી કોઈ નવી જ ચમક રેલાઈ રહી. માણેકચંદ શેઠ માંડવી બંદરમાં રહેતા હતા.
-
-
-
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
