Page Text
________________
૮૨
કોણ સ્ત્રી છે તે વિચારો. આ પદમાં એક ગૂઢ સમસ્યા રહેલી છે. એક સ્ત્રી કુંવારી નથી કે પરણેલી પણ નથી. આવું કેવી રીતે સંભવે છે? શું તે વેશ્યા છે? પદમાં એમ જણાવ્યું છે કે એને કોઈ કાળી દાઢી વાળાને પણ છોડ્યો નથી, તેમ છતાં તે સ્ત્રી બ્રહ્મચારિણી છે. આવી પરસ્પર વિરોધી વાતોને સમજવા માટે સૌ પ્રથમ “ભવિતવ્યતાનું સ્વરૂપ જાણવું જોઇએ.
આનંદઘનજીએ આ પદમાં ‘તૃષ્ણા’ના રૂપકનો આશ્રય લીધો છે. તે જણાવે છે કે, ક્રોધ નામનો મારો સસરો છે. તે એવો ભોળો છે કે જ્યાં
જ્યાં જાય છે ત્યાં તુરત જ દેખાય છે. મારી “માયા' નામની સાસુ બાળ કુમારી છે. તે અત્યંત ચંચળ સ્વભાવની હોવાથી કોઈ એક ઘરમાં સ્થાયી રહેતી નથી. મારા પતિ જીવાત્મા અજ્ઞાનતાના પારણામાં ઝુલે છે અને હું સ્વયં તે પારણું ઝુલાવું છું. હું પોતે પરણેલી નથી કે વિવાહિત પણ નથી અને હું બાળકુંવારી પણ નથી, તેમ છતાં મારે “સંકલ્પ-વિકલ્પ' નામના બે પુત્ર છે. આ સંસારમાં મેં કોઈને પણ બાકી રાખ્યો નથી, તેમ છતાં હું બાળકુંવારી છું. કારણ કે મારું પેટ કદીપણ ભરાતું નથી ( અસંતુષ્ટ સ્થિતિ) મે દેવતાઓને પણ છોડ્યા નથી. દેવતાઓને ખાવા-પીવાની કોઈ ચિંતા નથી, બાળકોના વિવાહની પણ ચિંતા હોતી નથી. એમને અલંકારો બનાવવા પડતાં નથી કે મકાન બનાવવું પડતું નથી. એમને રહેવા માટે શાશ્વત વિમાનો છે. તેમ છતાં એમનામાં એટલી બધી તૃષ્ણા હોય છે કે પોતાનાથી અધિક ઋધ્ધિસમૃધ્ધિવાળા દેવોને જોઇને ભયંકર ઈર્ષ્યા થાય છે. આનંદઘનજી કહે છે કે તૃષ્ણા મહાભયંકર છે.
હવે ભવિતવ્યતાનો વિચાર કરીએ. કર્મ પરિણામ (ફળ) રાજા છે. કાળ પરિણતિ મહારાણી છે. કર્મ પરિણામ મહારાજાને નાટક જોવાનો, તમાસો જોવાનો બહુ શોખ છે. તે લોકોને અનેક પાત્રોનો વેશ આપીને એમની પાસે વિવિધ જાતનાં નાટક કરાવે છે. સંપૂર્ણ સત્તાધીશ એવી કાળપરિણતિ મહારાણી આ રાજ્ય ચલાવે છે. રાજા કરતાં પણ આ
| SR No. | 023282 |
| Book Title | Hariyali Swarup Ane Vibhavna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kavin Shah |
| Publisher | Kusum K Shah |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 288 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |