________________
૧૬૩
કનિષ્ઠ. રાજસ-ચિત્ત નગરીના રાજાના “રાગકેસરી મંત્રીનો રખેવાળ આ મિથ્યાભિમાન છે.
મહા મોહદાદા અને રાગ-કેસરી તથા ટ્રેષ-ગજેન્દ્ર બન્ને મામા અને આમના નગરનો રખેવાળ “માન પણ મામો જ ગણાય, અને અગાઉ કામદેવ આવ્યા તે પણ મામા આ બન્નેનો વૈરાગ્ય બેટાએ નાશ કર્યો.
જેવો મોહમરાયો કે તરત જ પ્રેમ-રાગ પણ પોતાનું મૃત્યુ વૈરાગ્ય બેટાને હાથે થશે એમ જાણી, ચેતી, જાતે જ અગિયારા ગણી ગયો.
અર્થ : આ વૈરાગ્ય બેટાનું નામ પાડવામાં આવ્યું “ભાવ”ભાવકુમાર. એનો પ્રભાવ, એનો મહિમા કોણ વર્ણવી શકે? મારા આનંદઘન પ્રભુ ! એ ભાવકુમારને પ્રગટ કરો. એ વૈરાગ્ય બેટાને પ્રત્યક્ષ બહાર લાવો. એ ઘટઘટમાં હૃદય હૃદયમાં સમાઈ ગયેલો છે તેને કૃપા કરી બહાર લાવો.
(૪) ભાવાર્થ જૈન ધર્મના જાતજાતના પ્રકાર છે. એક, બે, ત્રણ, ચાર, દશ વગેરે.
ચાર સ્થંભ : દાન, શીલ, તપ ને ભાવ. “ભાવ” એટલે અંતરની નિર્મળતા. જૈન ધર્મમાં “ભાવ”નું મહત્ત્વ જગજાહેર છે.
શ્રી કલ્યાણમંદિર સ્તોત્ર. ગાથા, ૩૮ યસ્માત્ ક્રિયા પ્રતિફલતિ ન ભાવ શૂન્ય ગમે તેટલી ક્રિયા કરો પણ ભાવ શૂન્ય ક્રિયા ફળ આપતી નથી.
“ભાવે જિનવર પૂજિયે, ભાવે દીજે દાન,
ભાવે ભાવના ભાવીએ, ભાવે કેવળજ્ઞાન.” “ભાવ વિના દાનાદિકા, જાણો અલૂણો ધાન, ભાવ રસાંગ મિલ્યા થકી, તૂટે કર્મ નિદાન.”