Page Text
________________
માટલું પૂરવું. ]
(૨૮૨)
[ માથાના વા.
મતલબ કે પ્રાણ જવા જેવું- મોટી હાની | જુઓ બહેચરાજીને કુકડે. થવા જેવું નથી.
માતાને ભગત, હીજડે. માટલું પૂરવું, પાપડ, વડીઓ, લગ્નને માતેલા સાંઢ, તોફાની, ઉદાતિયા કે મસ્તીરૂપિયો, સોપારી સાત, સવા પાંચ શેર માં આવેલા માણસને વિષે બોલતાં વપઘઉં વગેરેથી માટલું પૂરી લગ્ન સમયે આ- રાય છે. પે છે તે.
માથા ઉતાર, માથા ઉતરતું–માથેથી ભાર માટી ઢાંકવી, (વાંધા-ગુન્હા કે તકરારપર.) | ઉતારવાના સખું; ભલીવાર વિનાનું.(કામ)
ઢાંકવું; છુપાવવું; અંધાર પિછોડે કરવે; માથા વગરનું, માથાની દરકાર ન રાખે દેશની ચરચા-નિંદા થતી બંધ થાય તેવું છે તેવું; સાહસિક; મોટી આફતમાં પહેલા કરી નાખવું.
કરનાર; મરવાથી ડરે નહિ તેવું. માટી થવી, નાશ થઈ જવું; બળીને ખા- માથાના કકડા થવા, માથું નીકળી પડવું; ખ થઈ જવું.
ભાથું બહુ દુઃખવું; માથામાં કળતર થવી. ૨. બગડી જવું; ખરાબ થવું; ભ્રષ્ટથવું; માથાના કપાસીઓ કાઢી નાખવા, ૩. ફના થવું; પાયમાલ થવું; ઘાણ માથાનો ગર્ભ-તેમાંને વચલો પિચ પદાર્થ
વળી ગયો હોય તેવું થવું. કાઢી નાખે; મરણ પમાડવું. તે ઉપરથી માણસની એાળમાં હેવું, માણસાઈમાં એ ધમકી આપતાં વપરાય છે.
ખપવું અથવા માણસાઈ ભોગવવી. માથાના વાળ ખરે એવું, ઘણુંજ ભૂંડું; માણસની વર્ણમાંથી ઉઠી–નીકળી જ- ન સહન થઈ શકે એવું. (ગાળ). વું, માણસના સાધારણ રસ્તાઓથી આડાં ! ૨. ઘણું જ કડવું (ઔષધના સંબંધફંટાવું વિચિત્ર છંદગી ભોગવવી.
માં. ) ૨. માણસ જાતની છેક જ નીચામાં ની- માથાના વાળ ઘસાઇ જવા, ઘણું દુઃખ ચી કંગાળ સ્થિતિએ પહોંચવું.
તે સહન કરવું. ( જે ઊંચકી ઊચકીને ) છે. છેક જ અશકત થવું.
માથાની તુમડી રહી જવી, માથાપર ભાર માતા આવવાં, માતાએ અંગમાં પ્રવેશ ઊચકી માથાનું તાલકું ખરું-રીટું થવું.
કર; ધૃજવું; કંપવું; કેટલાક લોકો માથાની પાઘડી, અગ્રેસર આગેવાન. (માપિતાના અંગમાં માતા આણવાનો - | ણસના પોશાકનો ઊંચામાં ઊંચો ભાગ એ ગ કરે છે. અને ઢંગથી ધૂતાઈને લેકે ' છે તે ઉપરથી.)
બેલે છે કે એને તે માતા આવ્યાં છે. માથાનું છત્ર, આશ્રય આપાર વડીલ; મામાતા વળાવવાં, બાજઠ ઉપર વસ્ત્રથી દેરી | થે જે મોટું તે. “પુત્રને પિતા એ માથાનું જે આકાર કરી તેમાં જ વારા લઈ સ્ત્રી- | છત્ર’ છે. ઓ વાજતે ગાજતે માતાને દેરે શુભ માથાનો ઘા, માથામાં ઘા લાગવા જેવું ઘપ્રસંગે મૂકી આવે છે તેને માતા વળાવવાં ! શું વસમું ને ત્રાસદાયક એવું જે કાંઇ તે.
એક પાદરીએ કહ્યું બીજાને ઉપદેશ માતા વાવવાં, જવારા વાવી ઢાંકી માતાનું સાંભળો એ મને ભાથાને ઘા છે.” સ્થાપન કરવું. (શુભ પ્રસંગે)
માસિક સારસંગ્રહ, માતાને કુકડો, બહુબલો ને છાને-ગુપ્ત ન રહે કોસ્ટન્સ નામની એક ઉતરતા કુળતેવા માણસને વિષે બોલતાં વપરાય છે. ! ની કન્યા સાથે તેની નિર્મળ પ્રીતિ થઈ
| SR No. | 023264 |
| Book Title | Rudhi Prayog Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Bhikhabhai Gandhi |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society |
| Publication Year | 1898 |
| Total Pages | 378 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 29 MB |