________________
ખડગપુરથી ઓરિસા :
જોતજોતામાં ચાતુર્માસનો મંગળ સમય વ્યતીત થઈ ગયો. જયાબાઈસ્વામી બાલેશ્વર થઈ પુરી તરફ પધાર્યા. પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજે ચંડીખોલ થઈ કેન્બોરગઢ તરફ જવાનો નિર્ણય જાહેર કર્યો.
અહીંથી ઓરિસા પ્રદેશ શરૂ થતો હતો. બાલેશ્વર સુધી એક જ રસ્તો હતો. પરંતુ જયાબાઈસ્વામી ઉગ્ર વિહારી હોવાથી આગળ વધી ગયાં, જ્યારે શ્રી જયંતમુનિજી તથા પૂજ્ય તપસ્વી મહારાજ બધી જગ્યાએ લાભ આપતાં ધીરે ધીરે આગળ વધ્યા. જલેશ્વર, દાતુન, બેલાઘાટ આદિ ગામોમાં ઠક્કરબંધુઓના ગુજરાતી પરિવાર ઘણી સારી સંખ્યામાં નિવાસ કરે છે. તેઓ વ્યવસાયમાં સુખીસંપન્ન છે. જૈન સંતો પ્રત્યે અપાર ભક્તિ હોવાથી તેઓ શ્રાવક તરીકે જ સેવા બજાવે છે. તેઓ સામે લેવા આવે છે, વ્યાખ્યાન-વાણી સાંભળે છે, ભાવથી ગોચરીપાણી વહેરાવે છે અને વળાવવા પણ કરે છે.
ઉડિયા પ્રજામાં ધર્મના સંસ્કાર ઘણા જ ઊંડા છે. પ્રાચીન સમયમાં આ પ્રદેશને ગ્રંથોમાં કલિંગ દેશ કહ્યો છે. કલિંગ દેશ ઘણો સમૃદ્ધ તથા ઊંચા સંસ્કારોથી સંયુક્ત હતો.
કલિંગની સંપન્નતા અને રાજવૈભવ સાહિત્યગ્રંથોમાં વિસ્તારથી જોવા મળે છે. આજે કલિંગમાં પગ મૂકતાં શ્રી જયંતમુનિને ઇતિહાસનાં સંસ્મરણો ઉજાગર થતાં હતાં. સમ્રાટ અશોકના આક્રમણ પણ દષ્ટિગત થતાં હતાં.
બાલેશ્વર ફરીથી જવાનો પ્રસંગ ઊભો થયો. શ્રીસંઘે હાર્દિક સ્વાગત કર્યું. શ્રીયુત વર્ધમાન ફૂલચંદનો પરિવાર તથા વીરચંદ ભગવાનજી, ભોગીભાઈ વીરચંદ અજમેરા તથા બીજા ગુજરાતી બંધુઓએ અને મારવાડી સંઘે પણ સત્સંગમાં ખૂબ જ રસ લીધો.
બાલેશ્વરમાં પ્રવચન દરમિયાન ઉપાશ્રય-નિર્માણની ચર્ચા થઈ. શ્રીયુત રામદાસજી અગરવાલ, પ્રવચનમાં આવતા હતા. તેઓએ કહ્યું, “જૈન ભાઈઓ ઉપાશ્રય બનાવે તો હું મારી જમીન આપીશ.” ખરેખર, તેઓએ આ વચન પાળ્યું. આજે એ જમીન ઉપર વિરાટ ઉપાશ્રય શોભી રહ્યો છે.
બાલાસુરથી બારીપદા જવાનું હતું. અહીં વૈતરણી નદી પાર કરવાની હતી. જોકે બેઠો પુલ છે એટલે ચિંતા ન હતી. મુનિઓએ વૈતરણી નદીના કિનારે આનંદપુર મંદિરમાં નિવાસ કર્યો. દરમિયાન બા.બ્ર. જયાબાઈ સ્વામી ઠાણા ૩ જગન્નાથપુરીથી વિહાર કરી આનંદપુર મુકામે ભેગાં થયાં. તે દિવસે ઘણો જ વરસાદ હોવાથી વિહારમાં સારી એવી કસોટી થઈ. ભાવદીક્ષિત ક્રિષ્નકુમાર વૈરાગી રૂપે સાથે હતા. સરલબુદ્ધિનો આ યુવક ઘણો જ સેવાભાવી અને આજ્ઞાકારી હોવાથી સૌને પ્રિય લાગતો. મુનિઓએ આનંદપુરથી આગળ વધી ઝાઝપુર રોડ પકડી ચાઈબાસા જવાનું નક્કી કર્યું હતું.
વૈતરણીને તીરે ચિંતનધારા 385