Page Text
________________
અંતરમાં રાખી જયંતમુનિજીએ પવિત્ર ભૂમિને મનોમન પ્રણામ કર્યા. ભુવનેશ્વરનાં બધાં તીર્થોનું નિરીક્ષણ કરી, જયંતમુનિજીએ પ્રાચીન કાળના ઉજ્વળ ઇતિહાસને મનમાં અંકિત કર્યો. અશોકનો શિલાલેખઃ
ભુવનેશ્વરથી એક દિવસ માટે મુનિરાજો રત્નાગિરિ પધાર્યા. રત્નાગિરિ વિશ્વપ્રસિદ્ધ ઐતિહાસિક મહત્ત્વ ધરાવે છે. અહીં પથ્થર ઉપર મહારાજા અશોકે લખાવેલ શિલાલેખ હજુ સુધી અખંડ ભાવે જળવાઈ રહ્યો છે. અશોકે પાટલીપુત્રથી કલિંગ ઉપર ખૂબ મોટી ચઢાઈ કરી હતી. સમ્રાટ અશોક અને કલિંગરાજ વચ્ચે ઘણું ભયંકર ધમાસાણ યુદ્ધ થયું હતું. આ યુદ્ધમાં મોટી સંખ્યામાં માણસો માર્યા ગયા હતા.
સમ્રાટ અશોક જ્યારે હાથી પર બેસી પોતાની વિજયયાત્રા નીહાળવા માટે નીકળ્યો ત્યારે સ્ત્રીઓનાં કંદન અને રુદન સાંભળ્યાં. હજારો સ્ત્રીઓ અશોકને શાપ આપી રહી હતી. યુદ્ધના કારણે તેમના પરિવાર છિન્ન થઈ ગયા હતા. અશોકે તેના સેનાધિપતિને પૂછ્યું, “શું આ મારો વિજય છે? આ યુદ્ધનું પાપ શું મેં વહોર્યું? શું યુદ્ધના વિજયની કિંમત લાખોના જીવનથી અપાઈ રહી છે?” અશોક હચમચી ગયો અને બોલી ઊઠ્યો, “ધિક્કાર છે આ યુદ્ધને !”
અશોકનો હૃદયપલટો થયો. કરુણાથી તેનું મન ભરાઈ આવ્યું. પોતે બૌદ્ધ ધર્મ અનુપ્રાણિત હતો. ભગવાન બુદ્ધનાં વચનો તેની સામે તરવરી ઊઠ્યાં : અશોક તેં આ શું કર્યું ! અશોકે આ રીતે મનોમંથન કર્યું. કલિંગનું રાજ્ય પુનઃ રાજકર્તાઓને સુપ્રત કરી રત્નાગિરિના પથ્થર પર મોટો શિલાલેખ કોતરાવ્યો. તેમાં લખ્યું છે કે “આ શિલાલેખ દ્વારા પ્રિયદર્શી અશોક, બંને હાથ જોડીને સૌને વિનંતી કરે છે કે કોઈ કોઈને દુઃખ ન આપે. બીજાં કોઈ પ્રાણીઓને કોઈ પીડા આપશો તો તેનું અશોકને ખૂબ જ દુઃખ થશે. બધા ઉપર કરુણા વરસાવવા માટે મારી પ્રાર્થના છે.”
જ્યારે જયંતમુનિજીએ શિલાલેખના આ શબ્દો વાંચ્યા ત્યારે તેમની આંખ અશ્રુથી ભીંજાણી. કરુણા એ જ જીવનનો સાર છે. અશોક અને કલિંગનો ઇતિહાસ નજર સામે નાચવા લાગ્યો. અશોકનો હૃદયપલટો તે જ આ યુદ્ધનો સાચો વિજય હતો. કલિંગની બહાદુર પ્રજાએ ખરેખર અશોકને નમતું આપ્યું ન હતું. હારીને પણ પ્રજાએ પોતાનું ગૌરવ જાળવી રાખ્યું હતું.
મુનિશ્રી રત્નાગિરિથી પુનઃ ભુવનેશ્વર આવ્યા અને જગન્નાથપુરી માટે પ્રસ્થાન કર્યું.
આ યાત્રામાં ત્રણે સંસ્કૃતિનાં મહાન તીર્થનાં દર્શનનો લાભ મળ્યો. ઇતિહાસનું અવલોકન એ વધારાનો લાભ થયો હતો. ઉદયગિરિ અને ખંડગિરિમાં જૈન સંસ્કૃતિ, રત્નાગિરિમાં બૌદ્ધ સંસ્કૃતિ અને ભુવનેશ્વર અને જગન્નાથપુરીમાં સનાતન સંસ્કૃતિની આ ત્રિવેણી યાત્રા મુનિરાજો માટે ઘણી મહત્ત્વપૂર્ણ બની ગઈ હતી.
સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક 330
| SR No. | 023252 |
| Book Title | Sadhutanu Shikhar Ane Manavtani Mahek |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harshad Doshi |
| Publisher | Jain Academy |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |