________________
લોભી અને જોગીનો અનુભવ
વિહારનો હારનો સમય નજીક આવી ગયો. કલિંગ યાત્રા માટે પૂરો નકશો તૈયાર કર્યો હતો. ઉડિસાનું પ્રાચીન નામ કલિંગ છે. જમશેદપુરથી જગન્નાથપુરી જવું હતું. ત્યાંથી સંબલપુરનો સ્પર્શ કરીરાઉરકેલા થઈ રાંચી ચાતુર્માસ માટે માનસિક નિરધાર કર્યો હતો. જમશેદપુરથી મોટું સ્ટેશન રાયરંગપુર અને ત્યારબાદ બાલાસુર આવતું હતું. પંદરથી વીસ નામો વિહાર સાથે ચાલવા માટે લખાયા. બાલાસુર સુધીની જવાબદારી જમશેદપુર શ્રીસંઘે લીધી હતી. શંકરભાઈને પણ વિહારમાં આવવા માટે આમંત્રિત કર્યા હતા. રાયરંગપુરમાં શ્રીયુત કેશુભાઈ બગડિયાએ ઉત્તમ સેવા બજાવી. મુનિશ્રીએ ત્યાં ૩ દિવસની સ્થિરતા કરી અને જાહેર પ્રવચનો આપ્યાં.
અહીંની હાઇસ્કૂલમાં શ્રી જયંતમુનિજી તથા ગિરીશમુનિજી પ્રવચન આપવા માટે પધાર્યા. અહીં ઓરિસાની સંસ્કૃતિની ઝલક જોવા મળી હતી. આખો પર્વતીય પ્રદેશ છે. ખેતીવાડી માટે સપાટ જમીન બહુ જ ઓછી છે. બધાં ખેતરો ઊંચા-નીચા ઢોળાવવાળાં હોય છે. અહીં ચોખાની પેદાશ વધારે છે, બાકીની ઊપજ નહીંવત્ છે. ગરીબીની રેખા નીચે જનતાનો બહોળો ભાગ જીવે છે. જાનવરો પણ ખૂબ જ નાનાં અને દૂબળાં હોય છે. ગાય અડધા કે એક લિટરથી વધારે દૂધ આપતી નથી. હિન્દુ સમાજ ગાયોને પૂજે છે પરંતુ ગાયોની સેવા કરી શકતો નથી.
રાયરંગપુરથી બાલાસુર પહોંચ્યા. અડધો રસ્તો પાર થયા પછી પર્વતીય માળાઓ પૂરી થઈ હતી અને મેદાની ક્ષેત્ર શરૂ થઈ ગયું હતું. ધાનનાં