________________
જાડી રોટલી, ઘાટી દાળ અને મોટા ખાણાની ટેવ પાડી હર્ષપૂર્વક આગળ વધી રહ્યા હતા.
સર્વપ્રથમ ગંગાજીનાં દર્શન કાનપુરમાં થયાં. કાનપુર એ સમયે ભારતનાં દ્વિતીય શ્રેણીનાં મોટાં શહેરોમાં પ્રથમ સ્થાન ધરાવતું હતું. કાનપુરનો વેપાર, મંડી અને ઉદ્યોગ પ્રખ્યાત છે.
૧૯૪૮ની સાતમી ડિસેમ્બરે મુનિવરો કાનપુર પધાર્યા. તેઓ કાનપુરમાં લાઠી મહોલ્લામાં શેઠ લક્ષ્મીદાસજી ધર્મશાળામાં ઊતર્યા. કાનપુરનો સંઘ નાનો હોવા છતાં અનેરો ઉત્સાહ હતો. બીજી તરફ બનારસથી સંઘના ભાઈઓ પણ આવ્યા. હજી વારાણસીમાં અભ્યાસ માટે અનુકૂળ અને બરાબર રહી શકાય તેવા મકાનની વ્યવસ્થા થઈ ન હતી. ઠંડી ખૂબ જ વધી રહી હતી. આગ્રાથી શેઠ રતનલાલજી બનારસના મકાન માટે અને મુનિજીના અભ્યાસ માટે બધો પ્રબંધ કરી રહ્યા હતા. વારાણસીના પ્રબંધમાં દોઢથી બે મહિના મોડું થાય તેવું લાગતું હતું. કાનપુર શ્રીસંઘે મુનિરાજોને આગ્રહ કર્યો કે ઉત્તરપ્રદેશમાં ઠંડી બહુ વધારે છે, તેથી આપ કાનપુર જ બે માસ બિરાજો.
પૂ. તપસ્વી મહારાજે કાનપુર સંઘનો પ્રસ્તાવ માન્ય રાખ્યો. સાથેસાથે એ પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો કે જો બનારસથી પંડિતજી આવી શકતા હોય તો જયંતમુનિજી અહીં જ અભ્યાસ શરૂ કરી દેશે. પૂ. તપસ્વી મહારાજે બુદ્ધિપૂર્વક સમજીને જે વાત કરી તે ઘણી જ યોગ્ય હતી. બે માસનો આરામ મળી જાય અને સમય પણ ન બગડે. સાથેસાથે કાનપુર સંઘને લાભ મળી જાય અને બનારસ સંઘને તૈયારીનો સમય મળી જાય. આ રીતે કાનપુર સંઘનો પ્રસ્તાવ ઘણો જ ઉપયોગી રહ્યો.
પ્રાત:કાલ લાઠી મહોલ્લાની ધર્મશાળામાં પ્રતિદિન પ્રવચન થવા લાગ્યું. શ્રી જયંતમુનિજીની ઉંમર નાની હતી, પણ અવાજ બુલંદ હતો અને પ્રવચનમાં શાસ્ત્રીય ભાવો તથા સામાજિક સુધારાની વાતો આવવાથી જનતાનો રસ ઘણો વધી ગયો. શ્રોતાઓ ઊભરાવા લાગ્યા. જૈનો ઉપરાંત બીજા ધર્મબંધુઓ પણ સારી સંખ્યામાં આવવા લાગ્યા. કાશીનાથજી ત્યાંના એક વિદ્વાન વ્યક્તિ હતા. તેમણે ખૂબ ઊંડો રસ લીધો અને જનતામાં પ્રચાર કર્યો. તેમણે પ્રવચનની સઘળી વ્યવસ્થા સંભાળી લીધી અને કાનપુરમાં મુનિજીના પ્રેમ પ્રત્યે લોકોમાં એક પ્રકારે ઊભરો આવી ગયો.
સ્થાનકવાસી ઉપરાંત દિગંબર, દેરાવાસી, અગ્રવાલ અને અન્ય ગુજરાતી ઘરોમાં શ્રી જયંતમુનિ ગોચરી માટે પધારતા હતા. કાનપુરમાં લોહિયા ભાઈઓનું જૂથ સારું છે. કિસનલાલજી પણ લોહિયા હતા. લોહિયાભાઈઓ પણ આગ્રા સાથે જોડાયેલા હતા. આગ્રાના લોહામંડી ચાતુર્માસનો પડઘો કાનપુર સુધી પડ્યો હતો. અહીં તે પ્રત્યક્ષ થવાથી લોકોમાં અનેરો ઉત્સાહ-આનંદ છવાઈ ગયો. સંઘનાં અધ્યક્ષ પ્રેમવતીજી પૂ. તપસ્વી મહારાજ પ્રત્યે અનન્ય ભક્તિ રાખતાં હતાં. જ્યારે સંઘની મિટિંગ હોય અને અધ્યક્ષસ્થાને પ્રેમવતીજી પધારે ત્યારે લાલા ફૂલચંદજી પણ ઊભા થઈને
ગંગામૈયાની ગોદમાં 2 125