________________
૨૭૪
કવિ ઋષભદાસ કૃત સમકિતસાર રાસ'ને આધારે
૭૮O.
દઈશ.”...૭૭૪
ધનંજયયક્ષના વચનોની વિક્રમ રાજકુમાર પર કોઈ અસર ન થઈ. નિર્ભય બની વિક્રમ રાજકુમારે કહ્યું, “તું કદાચ કોપાયમાન થઈશ તો મારા બાહ્ય ક્ષણભંગુર શરીરનો નાશ કરીશ...૭૭૫
પરંતુ જિનચરણરૂપી કમળમાં લીન એવું) મારું અત્યંતર શરીર તો અરૂપી છે. તેનો વિનાશ કરવાને તારું કોપાયમાનસ્વરૂપસમર્થનથી.”...૭૭૬
ત્યારે (શાંત બની) વિનયપૂર્વક યક્ષે રાજકુમારને કહ્યું, “તું એક વાર મનથી પ્રણામ કર. તારું કલ્યાણ થશે. હું તારાં સર્વકાર્યો કરીશ.” (અહીંયક્ષનમ્રતા દર્શાવી વિક્રમકુમારને વશ કરવાનો પ્રયત્ન કરે છે.).૭૭૭
(ભયભીત જનસમૂહ) યક્ષને વિનંતી કરી કે, “હે દેવ આપ કૃપાદર્શાવો જેથી અમારે શોક (ચિતા) દૂર થાય ત્યારે વિક્રમ રાજકુમારે કહ્યું, “લોકોપરમાર્થને સમજતા નથી, તેથી આવી વિનંતી કરે છે...૭૭૮
(વિક્રમ રાજકુમાર કહે છે) લોકો ગતાનુગતિક હોય છે. તેઓ પરમાર્થ-સત્યમાર્ગને જાણતા નથી. પશુ સમાન મૂઢ મનુષ્યો સામાન્ય નિમિત્ત મળતાં કિંમતી વસ્તુ છોડી તુચ્છ ગ્રહણ કરે છે. કિંમતી વસ્તુ ગુમાવ્યા પછી પાછી મેળવવી મુશ્કેલ છે...૭૭૯
-દુહા: ૫૦તwભાજનતેણઈ હારીઓ, લોકન જાણઈમર્મ,
એકજીવતનિ કારહિ કિમહારહું ધર્મ. અર્થ: લોકો ધર્મના મર્મને જાણતા નથી તેથી તામ્ર ભાજન સમાન કિંમતી સમ્યકત્વને ગુમાવે છે. એક પ્રાણની રક્ષા માટે શું હું સત્ય ધર્મને છોડી દઉં?”.૭૮૦
પ્રભાવના - પાંચમું ભૂષણ
(ઢાળઃ ૪૨ દેશી તે ગિરૂઆ) સમકતધર્મનમુકઈ રાજા, મુધૂરવચન મુખ્યબોલિરે, સાંસદમનિભેદભલેરી, ડિકિંમહેનડોલઈરે સમકીત ધર્મનમુકઈ રાજ: આંચલી
૭૮૧ મનહરચનકાયાયિનચલ્યુ, તવજ શાનિરખઈરે, સમકાત ધર્મતણોએ ધોરી, દેખી દેવાહરખઈરે... સમડીત. ૭૮૨ અચલમેરતણી પરિજાણિ, બોલ્યો દેવતાવાણીરે, તું મૂંઝભાત ભલેરીરાજ, તિરાખ્યુંનીજ પાણીરે, સમકત. ૭૮૩ સંકટવકટસવેત્યાહાંટાલી, બોલ્યોવચન મુખ્યપર્મરે, વીકમકમરિંસૂરસમઝાવ્યો, જીવદયાજિન ધર્મરે... સમડીત. ૭૮૪ સમીત શ્રેમતણઈપડવઓ, સેવકથયો જખ્યરાય રે, ઘણુપ્રસંસીવીક નરનિ, સુરનીજ થાનકિજાઈ રે...સમડીત. ૭૮૫