________________
૪૪
અધ્યાત્મ સાર,
आशामा निलापूर्ण कषायकल शोच्छनत् । सद्विकरूंपकलालचक्रं दधतमुतम् ॥ ४२ ॥ हृदिस्रोत सका बेला संपास कुरतिक्रमम् । प्रार्थनाव लसतानं दुःपूर विषयोदरम् ॥ ४३ ज्ञानपुर्दिनं व्याप विद्युत्पातोद्भवद्भयम् । कदा ग्रह कुशवेन हृदयोतकंपकारिणम् ॥ ४४ ॥ विविधव्याधिसंबंधमत्स्य कच्छपसंकुलम् । चिंतयेध्च जवांमोधिं चलदोषादिदुर्गमम् ॥ ४५ ॥
ભાવા—આ સંસારરૂપ સમુદ્ર કે જે તે જીવનાં કર્મથી ઉત્પન્ન થયેલા છે, જન્મ, જરા અને ચરણ રૂપ જળથી પરિપૂર્ણ છે, મેહરૂપી મેટા. આવક અને કામરૂપી વડવાનળથી ભયંકર છે. આશારૂપી મોટા પવનથી પૂર્ણ કષાયરૂપ કલશમાંથી ઊછળતા, અને ઊદ્ભૂત એવા નઠારા સકલ્પ રૂપે કલ્લેલના ચક્રને તે ધારણુ કરેછે. હૃદયના પ્રવાહ રૂપ વેલા-મર્યાદાના સ‘પાતથી તે દુષ્ટ છે. તેમાં પ્રાર્થનારૂપી વેલેાની પર’પરા છે, દુઃખે પૂરી શકાય એવા વિષયરૂપ તેના મધ્યમાગ છે. તે અજ્ઞાનરૂપી દુનિવાળા છે. આપત્તિરૂપ વિદ્યુતના પડવાથી તે ભયંકર છે. કદાચત રૂપ નઠારા પવન વડે તે હૃદયને કપાવનારો છે, વિવિધ જાતના વ્યાધિએના સબંધ રૂપ મત્સ્ય અને ચોથી તે આકુળ વ્યાકુળ છે, અને ચાલતા એવા દોષરૂપી પતથી તે દુઃખે, જઈ શકાય તેવા છે. એવા સ‘સારરૂપી સમુદ્રનું ચિંતવન કરવું. ૪૧,
૪૨-૪૩-૪૪-૪૫.
