Sutrarth Muktavali Part 02

SR No.: 023130
Original Sutra Author: N/A
Author: Vijaylabdhisuri, Vikramsenvijay Gani
Publisher: Labdhibhuvan Jain Sahitya Sadan
Publication Year: 2016
Total Pages: 586
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 15 MB

Page 380

३७४
अथ स्थानमुक्तासरिका स्त्रीनिषद्यानासेवनम्-येषु स्थानेषु स्त्रियस्तिष्ठन्ति तत्रैकासने नोपविशेत्, उत्थितास्वपि तासु मुहूर्तं यावन्नोपविशेदिति तृतीयम् । मनोहरेन्द्रियाचिन्तनम्-स्त्रीणां नयननासिकादीनि दृष्टमात्रतोऽनुचिन्तनादपि वा मनोहराणि नातिशयेन चिन्तयिता भवेत् किमहो लावण्यं तन्नयनयोरित्येवमिति चतुर्थम् । प्रणीतरसाभोजनम्-न गलस्नेहबिन्दुभोक्तास्यादिति पञ्चमम् । अतिमात्राहारवर्जनम्-पानभोजनस्य रूक्षस्यापि 'अर्धमशनस्य सव्यञ्जनस्य कुर्याद्रव्यस्य द्वौ भागौ । वायुप्रविचारणार्थं षष्ठं भागमूनं कुर्यादि'ति प्रमाणातिक्रमेण नाहारको भवेत् खाद्यस्वाद्ययोरुत्सर्गतो यतीनामयोग्यत्वं विज्ञेयमिति षष्ठम् । पूर्वक्रीडितास्मरणम्गृहस्थावस्थायां कृतस्य स्त्रीसम्भोगाद्यनुभवस्य द्यूतादिरमणस्य च न स्मर्ता भवेदिति सप्तमम् । शब्दाद्यननुपातित्वम्-मर्मभाषितादिकमभिष्वङ्गहेतुं रूपानुपातिनं ख्यात्यनुपातिनं वा न वदेदित्यष्टमम् । सातसुखाप्रतिबद्धत्वं-साताख्यपुण्यप्रकृतेः सकाशाद्यत्सौख्यं गन्धरसस्पर्शलक्षणं विषयसम्पाद्यं तत्परो न भवेत्, उपशमसौख्यप्रतिबद्धत्वस्यात्र निषेध इति नवममित्येवं नव ब्रह्मचर्यस्य मैथुनव्रतस्य गुप्तयो रक्षाप्रकाराः ॥२०४।।
બ્રહ્મચર્ય શબ્દથી મૈથુનની વિરતિ પણ કહેવાય છે માટે બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિઓનું પ્રતિપાદન ४२ता छ -
(૧) સ્ત્રી, પશુ તેમજ નપુંસકોથી અલગ રહેનાર, શયન, આસનાદિ સ્થાનોને સેવનાર બ્રહ્મચારી હોય છે. જો તેમ ન કરે તો તેને બાધાનો સંભવ હોવાથી તથા દેવી, સ્ત્રી આદિથી વ્યાપ્ત એવા સ્થાનોનું સેવન કરવાથી મનમાં વિકારો ઉત્પન્ન થવાની સંભાવના હોવાથી સ્ત્રી આદિ જે સ્થાનમાં રહ્યા છે ત્યાં બ્રહ્મચારીએ ન રહેવું જોઈએ. આ પહેલું સ્થાન.
(૨) સ્ત્રીકથાનું વર્જન - ફક્ત સ્ત્રીઓને ધર્મદશનારૂપ વાક્યના પ્રબંધરૂપ કથાને ન કહે. અથવા જાતિ, રૂપાદિ વિષયવાળી કથાને જે કહેતો નથી તે બ્રહ્મચારી છે. આ બીજું સ્થાન.
(3) श्रीनिषध सेवन :- ४ स्थानो (भासनहि ५२)मय सीमा केही डोय ते 5 °४ આસન પર ન બેસે. તે આસન પરથી સ્ત્રીઓ ઊઠી જાય તો પણ મુહૂર્ત સુધી તેના પર બેસે નહી. આ ત્રીજું સ્થાન. __ (४) मनोरेन्द्रियार्थितनं :- सीमोना नेत्र, नासिltan मात्रयी ४ (05. थाय છે.) તેથી જોયા પછી આ મનોહર છે એમ ચિંતવન કરવાથી પણ આફ્લાદક લાગે છે.) અતિશય ચિંતન કરનાર પણ ન થાય “અરે આના નયનોનું શું લાવણ્ય છે?' એ પ્રમાણે આ ચોથું
स्थान.