________________
स्थानांगसूत्र
२०९
(४) मास :- 'भद्धा' ४ ते सद्धा. 'ste' श६ तो [-प्रभाए। आने वाला माहिमा वर्ते , तेथी 'मद्धा' श०६थी विशेष ४२८ छ.
આ અદ્ધાકાલ સૂર્યની ક્રિયા (ભ્રમણ) વિશિષ્ટ મનુષ્ય ક્ષેત્રની અંદર વર્તતો સમયાદિરૂપ જાણવો. ૯૯ી.
अथ जीवाश्रयेणाह
भरतैरवतेषु मध्यमा द्वाविंशतिरर्हन्तश्चतुर्यामं धर्मं सर्वतः प्राणातिपातविरमणं मृषावादविरमणमदत्तादानविरमणं बहिर्द्धापरिग्रहविरमणं प्रज्ञापयन्ति सर्वेषु महाविदेहेष्वर्हन्तोऽपि ॥१०॥
भरतेति, मध्यमाः पूर्वपश्चिमवर्जाः, चत्वारो यमा एव यामा निवृत्तयो यस्मिस्तं, बहिर्द्धा मैथुनं परिग्रहविशेषः परिग्रहस्तयोर्द्वन्द्वैकत्वम्, अथवा बहिस्तात्परिग्रहविरमणं धर्मोपकरणाद्वहिः परिग्राह्यं वस्तु ततो निवृत्तिरित्यर्थः, अत्र पक्षे मैथुनं परिग्रहेऽन्तर्भवति, न ह्यपरिगृहीता योषिद्भुज्यत इति प्रत्याख्येयस्य चतुर्विधत्वाच्चतुर्यामता धर्मस्य । इयं चेह भावना, मध्यमतीर्थकराणां विदेहकानाञ्च चतुर्यामधर्मस्य पूर्वपश्चिमतीर्थकरयोश्च पञ्चयामधर्मस्य प्ररूपणा शिष्यापेक्षया परमार्थतस्तु पञ्चयामस्यैवोभयेषामप्यसौ, यतः प्रथमपश्चिमतीर्थकरतीर्थसाधव ऋजुजडा वक्रजडाश्चेति, तत्त्वादेव परिग्रहो वर्जनीय इत्युपदिष्टे मैथुनवर्जनमवबोद्धं पालयितुञ्च न क्षमाः, मध्यमविदेहजतीर्थकरतीर्थसाधवस्तु ऋजुप्रज्ञत्वात्तद्वोर्ल्ड वर्जयितुञ्च क्षमा इति ॥१००||
હવે જીવને આશ્રયીને કહે છે.
ભરત ક્ષેત્ર તથા ઐરાવત ક્ષેત્રમાં પ્રથમ અને અંતિમ તીર્થંકરને છોડીને વચ્ચેના બાવીશ 'તીર્થકરો તથા સર્વ મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં તીર્થકરો ચાર મહાવ્રતરૂપી ધર્મની પ્રરૂપણા કરે છે તે આ प्रभारी - (१) सर्वथा प्रातिपय विरभ। मात, (२) सर्वथा भूषावाद विरभ महात, (3) सर्वथा महत्तहान वि२भए। महात, (४) सर्वथा पास्तात् (मैथुन-परियड) वि२भए महात...
મધ્યમા = પ્રથમ અને અંતિમ તીર્થકરને વર્જીને બીજા બાવીશ તીર્થકરો ચાર મહાવ્રતની પ્રરૂપણા કરે છે. યમ એ જ યામ = ચાર મહાવ્રત... હિંસાદિની નિવૃત્તિરૂપ છે જેમાં તે ચતુર્યામ ધર્મ.
બહિર્તા એ મૈથુન તથા પરિગ્રહ વિશેષ ભેદ છે. આ બંનેનું દ્વન્દ સમાસથી એકત્વ છે, અથવા બહિસ્તાત્ = ધર્મના ઉપકરણ સિવાય જે પરિગ્રહ... પરિગ્રાહ્ય = ગ્રહણ કરવા યોગ્ય