________________
સ્પષ્ટાર્થ સહિત વૈરાગ્યશતક]
૩૬૧
- आताम्रायतलोचनातुरमिदं, न्यक्कारवानंदितं ।
बद्धभृकुटिभालभीममधरप्रस्पंददुर्दर्शनम् ॥
૧૨
વડે
- ૧૦ ૩ ૪ ૫ ૧૨ ૧૧ ૨ व्यालोलालकसंकुलं कृशतनोः कोपेऽपि कान्तं मुखं ।
૨ ૧ ૧૪ ૧૫ पश्यन्ति स्मरविह्वलीकृतहृदो ही कामिनांमूढता ॥५॥ ભાતીગ્ર=અતિશય રાતાં કાઢો ચપળ, છૂટા આયત લાંબાં, વિશાળ
અટવાવાળ વડે, કેશ વડે જોવાતુ નેત્ર (આંખ) વાળું સિંધુદું વ્યાપ્ત, ભરેલું આ
રાતનો =દુબળ દેહવાળી સ્ત્રીનું ચરિવાતિરસ્કારનાં વચને જોડિજિ=ક્રોધમાં પણ સ્ત્રીની
ક્રોધી અવસ્થા છતાં પણ વિતંત્રનિંદનીય, નિંદા કરતું ત્તિ માહિર (છે). ચદ્ધ બાંધેલ, ચઢાવેલ
મુ=મુખ, મદ્ર સૂર-સૂકુટિ, ભવાં છે, જેમાં જરૂત્તિ દેખે છે, માને છે એવા
+=કામદેવથી, વિષયવાસનાથી માઢકપાળ વડે
વિછીત ડામાડોળ થયેલ છે મીમ=ભયંકર (બીહામણું) લાગતું દ=સુંદય જેમનું અધર હેઠના
દી=અરે, ખેદની વાત છે કે પ્રાર્ધ ફફડવા વડે, હાલવાથી વામિનાં કામી પુરૂષોની તુ દુઃખે કરીને દેખી શકાય મૂઢતામૂઢતા, મૂર્ખાઈ, ઘેલછા
એવું, નહિ જોવા લાયક સ્ત્રીનું પ્રસન્ન મુખ જોઈ કામી જન ધરે આનંદને, એમ હેવે પણ કદાપિ કોપવાળા વદનને;