________________
રામાયણમાં સંસ્કૃતિને સંદેશ
૨૬૧ ગઈ! મુખાકૃતિ પણ બદલાઈ ગઈ ! જાણે કુમાર વજુબાહના જીવનને “ટનિંગ પિઈન્ટ' આવી ગયો હતો. હર્નિગ પોઈન્ટ કયારે આવે એ કહેવાય નહિ...
કયારે કોના જીવનનો ટર્નિગ પોઈન્ટ' આવે ને કહી શકાય નહિ. એક પળ એવી આવી ગઈ કે ભયંકર લૂંટારો વાલિયો વાલ્મીકિ બની ગયા. અત્યંત કામાંધ બિલ્વમંગળ સંત સૂરદાસ બની ગયા. સ્વપત્ની રત્નાવલિમાં અત્યંત આસકત તુલસી ગોસ્વામી તુલસીદાસ બની ગયા.
અને એ સહુએ પિતપોતાની કક્ષા અનુસાર માનવોને સુધારવાનું કાર્ય કર્યું. એમાંના કોકનો ટર્નિગ પોઈન્ટ” કો'ક સાધુના સમાગમે આવી ગયો ! તો કો'કને કૂવે ઊભેલી પનિહારીઓની છેડતી કરતાં આવી ગયો ! તો કો'કને સાસરાના ઘરે પત્નીના મહેણાં માત્રથી આવી ગયો !
વજબાહુના જીવનનું પરિવર્તન બિન્દુ પણ એ ધ્યાનસ્થ મહાત્માના દર્શન નથી આવી ગયું. ઉદયસુંદર એક જ પળમાં પરિસ્થિતિનું ગાંભીર્ય પામી ગયા. હવે એ કોઈ મજાક ન રહી. આ તો પરમ - સત્યને આંબવા માટેના હનુમાનકૂદકાને ભગીરથ પુરુષાર્થ આરાધી લેવાના દ્રઢ સંકલ્પની દિશા તરફનું મહાભિયાન બની ગયું. શગીની ચાલ પણ બદલાઈ જાય
મહાત્માના જીવન તરફ નજર નાંખતાં વજબાહની ચાલ બદલાઈ ગઈ હતી. વિરકિત આવ્યા પછી જીવનની ચાલ બદલાય જ. જીવનમાં સંસાર પ્રત્યે વૈરાગ્ય આવે પછી જો ચાલ (જીવનપદ્ધતિ) બદલાય નહિ તો એ સારો વૈરાગ્ય ન કહેવાય.
ઉદયસુંદરની બહેન મનેરમાના હજુ તો છેડા બંધાયેલા છે! મીંઢળ બાંધેલા છે! ભોગસુખોને પામવાના સોણલાં સેવતી એ સહાગણ છે!!
એનું મોં જોઈને જ ભાઈના ઉરે વિચારોની એક વીજ ઝબૂકી અને દોડી ગઈ.
ઉદયસુન્દરે કહ્યું: “...પણ એ તો હું મશ્કરી કરતો હતો. વિવાહના ગીતોની જેમ ઉપહાસના વચને કાંઈ સત્ય હોતા નથી.”
વજબાહુએ કહ્યું: “તમારી મશ્કરી ડાહ્યાની મશ્કરી હતી કે એક પાગલની? તમારા જેવા ડાહ્યા માણસોની મશ્કરીમાં ય કોઈ તત્વ પડેલું હોય.” બજબાહુને પ્રશ્ન: “મનોરમા કુલીન કે અલીન'
વળી ગંભીર સ્વરે ઉદયસુંદરે કહયું:“તમે દીક્ષા લેશો તો આ મારી બેનનું શું થશે? હજી હમણાં જ તો લગ્ન કર્યા છે!! એનો વિચાર તમે કર્યો ખરો?”
